Έχοντας ενσκύψει επί 18 μήνες σε χιλιάδες έγγραφα ισολογισμών, εταιρικών ανακοινώσεων, δικαστικών αποφάσεων και εμπορικά μητρώα σε περισσότερες από 30 χώρες, η ερευνητική ομάδα του Solomon παρουσίασε τη Δευτέρα 16 Σεπτεμβρίου 2024 στην ΠΛΥΦΑ σε μία full house βραδιά, το whoownsthemedia.gr, «τη νέα διαδραστική ελεύθερα προσβάσιμη πλατφόρμα, που αποτελεί», όπως σημειώνει, «την πρώτη συστηματική προσπάθεια καταγραφής των συμφερόντων των κορυφαίων επιχειρηματιών πίσω από τους κυρίαρχους μιντιακούς ομίλους στη χώρα».
Τη βραδιά άνοιξαν οι stand – up comedians Βύρωνας Θεοδωρόπουλος και Χρύσα Κατσαρίνη με τον πιο καυστικό τρόπο. Έπειτα το λόγο πήραν οι δημοσιογράφοι Δανάη Μαραγκουδάκη, Ηλιάνα Παπαγγελή, Κορίνα Πετρίδη, Ελίζα Τριανταφύλλου, και η Ηλέκτρα Αλεξανδροπούλου, πρώην project manager από το ελληνικό γραφείο του Ιδρύματος Ρόζα Λούξεμπουργκ, «πριν δώσουν την σκυτάλη στο κοινό για έναν γόνιμο και ζωντανό διάλογο».
Όλη η έρευνα στο whoownsthemedia.gr
Λίγα λόγια για την έρευνα
Ποιοι ελέγχουν τα ΜΜΕ και την ενημέρωση στην Ελλάδα; Σε ποιους άλλους επιχειρηματικούς τομείς, στην Ελλάδα και το εξωτερικό, δραστηριοποιούνται οι ιδιοκτήτες τους; Πώς συνδέεται μια εφημερίδα με την πολιτική και οικονομική ζωή της χώρας; Γιατί ακούμε διαφημίσεις συγκεκριμένων εταιρειών σε κάποιον ραδιοφωνικό σταθμό; Και πόσα γνωρίζουμε, στην πραγματικότητα, για τις ιστοσελίδες ή τους τηλεοπτικούς σταθμούς στους οποίους βασιζόμαστε για την καθημερινή μας ενημέρωση;
Η έρευνα «Who owns the media» («Σε ποιον ανήκουν τα ΜΜΕ»), όπως προαναφέρθηκε και το επισημαίνει η ερευνητική ομάδα του Solomon, «αποτελεί την πρώτη συστηματική προσπάθεια καταγραφής των συμφερόντων των κορυφαίων επιχειρηματιών και των οικογενειών πίσω από τους κυρίαρχους μιντιακούς ομίλους στη χώρα». Ξεκίνησε τον Νοέμβριο του 2022 και ολοκληρώθηκε τον Απρίλιο του 2024.
«Τα ευρήματα της έρευνας έχουν ελεγχθεί (fact-check) από ανεξάρτητο δημοσιογράφο / fact checker», σημειώνει το Solomon επισημαίνοντας την ορθά δημοσιογραφική πρακτική που οδηγεί και στην αξιοπιστία και ορθότητα των ευρημάτων: «Μήνες πριν από τη επικοινωνήσαμε τα ευρήματά μας στους μιντιακούς ομίλους που εξετάζει η έρευνα, θέτοντας υπόψη τους τα στοιχεία που είχαμε συγκεντρώσει και ζητώντας τον δικό τους σχολιασμό, προκειμένου να αποφευχθούν παρανοήσεις ή πιθανά λάθη».
Από την ενδελεχή έρευνα που πραγματοποίησε, «εντόπισε σχεδόν 800 εταιρείες που σχετίζονται με ιδιοκτήτες ελληνικών μίντια σε τομείς όπως η ναυτιλία, ο αθλητισμός και το real-estate, σε χώρες όπως η Κύπρος, τα Νησιά Μάρσαλ και η Λιβερία».
Από τους επιχειρηματίες «που ερευνήθηκαν μέχρι στιγμής οι: Γιάννης και Θεμιστοκλής Αλαφούζος, Βαρδής Βαρδινογιάννης, Δημήτρης Γιαννακόπουλος, Δημήτρης Μπάκος, Γιάννης Καϋμενάκης και Αλέξανδρος Εξάρχου, Θόδωρος Κυριακού, Βαγγέλης Μαρινάκης, Δημήτρης Μελισσανίδης, Βίκτωρ Ρέστης, και Ιβάν Σαββίδης».
Όλα αυτά αποτυπώνονται στο whoownsthemedia.gr και σε ένα πλέγμα που, μεταξύ άλλων, «επιβεβαιώνει την τάση που εδραιώνεται, του τρίπτυχου ιδιοκτησίας “MME – αθλητισμός – ναυτιλία“». Όπως υπογραμμίζει το Solomon, η βάση δεδομένων στην οποία μπορεί να περιηγηθεί κανείς «δεν είναι εξαντλητική». Ωστόσο, «φιλοδοξεί να συνεχίσει να ενημερώνεται και να εμπλουτίζεται με την επιχειρηματική δραστηριότητα περισσότερων μιντιαρχών, καθώς και με media stories που σχετίζονται με το θέμα».
Όλη η έρευνα στο whoownsthemedia.gr
Η ΟΜΑΔΑ
Η Δανάη Μαραγκουδάκη είναι δημοσιογράφος στο Solomon και τα ρεπορτάζ της εστιάζουν σε θέματα διαφάνειας, οικονομίας και ψηφιακών απειλών.
Η Κορίνα Πετρίδη είναι δημοσιογράφος και data editor στο Solomon. Έχει καλύψει, μεταξύ άλλων, θέματα για τη μετανάστευση, το περιβάλλον, την αγορά ακινήτων.
Η Ελίζα Τριανταφύλλου είναι δημοσιογράφος που ασχολείται κυρίως με οικονομικά και επιχειρηματικά θέματα. Eργάζεται στο inside story και έχει αποκαλύψει σημαντικές πτυχές σχετικά με το σκάνδαλο των υποκλοπών στην Ελλάδα.
Η Ηλιάνα Παπαγγελή είναι διευθύντρια του Solomon. Έχει συμμετάσχει σε διασυνοριακές έρευνες και έχει δημοσιεύσει σε διεθνή περιοδικά, ενώ έχει επιβλέψει την υλοποίηση πολύμηνων ερευνών και άλλων δημοσιογραφικών πρότζεκτ.
Η Ηλέκτρα Αλεξανδροπούλου είναι program manager στην οργάνωση Generation 2.0. Από το 2015 συντονίζει το “Golden Dawn Watch“, ενώ από το 2015 έως τον Ιούλιο του 2024 εργάστηκε στο ελληνικό γραφείο του Ιδρύματος Ρόζα Λούξεμπουργκ ως project manager. Το πρότζεκτ ξεκίνησε από την αρχική της ιδέα να ερευνηθεί το τρίγωνο των εξουσιών πολιτική – οικονομία – ΜΜΕ.
Ο Σταύρος Μαλιχούδης είναι δημοσιογράφος. Είναι αρχισυντάκτης στο Solomon, όπου εργάζεται από το 2019.
Η έρευνα υποστηρίζεται από το διεθνές ερευνητικό δίκτυο Organized Crime and Corruption Reporting Project OCCRP (OCCRP), το δίκτυο ερευνητικής δημοσιογραφίας Ciren, την Ένωση Ανταποκριτών Ξένου Τύπου, το Free Press Unlimited (FPU), τους Reporters Without Borders (RSF), το European Centre for Press and Media Freedom (ECPMF), το Osservatorio Balcani e Caucaso Transeuropa, το European Federation of Journalists (EFJ) και το ελληνικό γραφείο του Ιδρύματος Ρόζα Λούξεμπουργκ.