Συλλογικό άρθρο των Βασιλειάδη Τάσου, Κατερίνη Τόνια και Μπούκη Ελένη, μελών της ΑΡΑΓέΣ, που συμμετείχαν στη Διοικούσα του ΤΕΕ | Αναδημοσίευση από «Εφ.Συν»
Στις 19 Μαΐου, θα πραγματοποιηθούν οι εκλογές του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας που αφορούν πάνω από 100.000 μηχανικούς της χώρας, ενώ είναι πιθανόν να προσέλθουν στις κάλπες λιγότεροι από το 1/3 αυτών. Η συγκυρία στην οποία πραγματοποιούνται είναι σίγουρα πολύ διαφορετική σε σχέση με αυτήν των προηγούμενων εκλογών του 2019 και αυτό που περισσότερο διαφέρει είναι ο ρόλος και η πολιτική που έχει ασκήσει το ΤΕΕ αυτά τα χρόνια.
Η περίοδος των μνημονίων αποτέλεσε για τις διοικήσεις του ΤΕΕ την καλύτερη αφορμή προκειμένου να σχεδιαστεί και να ξεκινήσει να εφαρμόζεται η μετατροπή του ΤΕΕ από ανεξάρτητο συνδικαλιστικό φορέα και επιστημονικό σύμβουλο της πολιτείας σε «συνένοχο» της κυβερνητικής πολιτικής της λιτότητας και των μνημονίων. Το κόψιμο της χρηματοδότησης του ΤΕΕ από τον κρατικό προϋπολογισμό, δε, αλλά και από τις κρατήσεις που γίνονταν στους προϋπολογισμούς των έργων, συνέβαλε καθοριστικά στη μη διατήρηση μιας οικονομικής «αυτονομίας» του ΤΕΕ και ήταν η βασική πρόφαση για τη διακοπή της διανομής του εβδομαδιαίου ενημερωτικού δελτίου προς όλους τους συναδέλφους, που εξυπηρετούσε, εκτός από την επιστημονική ενημέρωση, και τον ουσιαστικό διάλογο μεταξύ των μηχανικών και των παρατάξεων του ΤΕΕ.
Ως λύση στο πρόβλημα χρηματοδότησης στην οποία συμφώνησαν, αρχικά η διοίκηση Χρ. Σπίρτζη και ολοκληρώθηκε επί διοίκησης Γ. Στασινού, ήταν η απόκτηση εσόδων, διαμέσου κατευθύνσεων που ούτε αθώες ούτε ουδέτερες ως προς τις πολιτικές που τις συνόδευαν είναι. Αυτές συνοπτικά είναι:
● Η μεταφορά υπό την ευθύνη λειτουργίας του ΤΕΕ όλων των ηλεκτρονικών πλατφορμών που σχετίζονται με την αδειοδότηση των τεχνικών έργων. Το ΤΕΕ υποκατέστησε τις αρμόδιες Δημόσιες Υπηρεσίες, χρεώνοντας με δεκάδες νέα παράβολα υπέρ ΤΕΕ, μεταφέροντας αυτό το κόστος στους πολίτες και σε συνεργασία με τα υπουργεία θεσμοθέτησε την υποκατάσταση του δημόσιου ελέγχου από την «ατομική ευθύνη» των μηχανικών που υπογράφουν. Η τομή αυτή προχώρησε και, σήμερα, χιλιάδες συνάδελφοι/ισσες καλούνται να είναι ταμειακώς εντάξει προς το ΤΕΕ, για να έχουν πρόσβαση σε λειτουργίες που σχετίζονται με την καθημερινή βιοπάλη τους.
● Η μετατροπή του ΤΕΕ σε Αναθέτουσα Αρχή για διαγωνισμούς. Διεκδίκησε και, σε συμφωνία με τα συναρμόδια υπουργεία Υποδομών και Περιβάλλοντος, κατάφερε να του ανατεθεί ένα πλήθος διαδικασιών αναθέσεων που κανονικά θα γίνονταν από τις Υπηρεσίες στο στενό και ευρύτερο Δημόσιο, προκειμένου να εισπράττει προμήθεια. Για να γίνει κατανοητό το μέγεθος της γιγάντωσης, το ΤΕΕ, που ως οργανισμός πριν από δέκα χρόνια είχε προϋπολογισμό ύψους 75 εκατ. ευρώ, το έτος 2024 έχει προϋπολογισμό 1,35 δισ. ευρώ. Το πρόβλημα της χρηματοδότησης μπορεί να λύθηκε, όμως όχι χωρίς συνέπειες.
Το ΤΕΕ πλέον, αντί να εκπροσωπείται στις διαδικασίες με την αρμόζουσα ανεξαρτησία ως εγγυητής αμερόληπτων διαδικασιών ανάθεσης, αναλαμβάνει το ίδιο να οργανώσει το πώς θα μοιραστεί η πίτα των μελετών και των έργων στα ίδια του τα μέλη. Αντί να παρεμβαίνει στις διαδικασίες δημόσιας διαβούλευσης ως τεχνικός σύμβουλος της πολιτείας, θα πρέπει τώρα να τις οργανώνει το ίδιο, ακυρώνοντας οποιαδήποτε έννοια ανεξαρτησίας και αμεροληψίας. Λειτουργώντας έτσι, έχει σχεδόν προσαρμόσει το σύνολο της εσωτερικής του λειτουργίας και των ανθρώπινων πόρων στην εξυπηρέτηση αυτών των αναθέσεων. Η λειτουργία της διοίκησης αναλώνεται εξαντλητικά στην έγκριση πράξεων της Υπηρεσίας γύρω από τους διαγωνισμούς που τρέχουν και εις βάρος πολύ πιο ουσιαστικών θεμάτων που αφορούν το επάγγελμα αλλά και τον ρόλο του ΤΕΕ ως εγγυητή αυτού που κάποτε θα ονομάζαμε δημόσιο συμφέρον. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το κλείσιμο του Ινστιτούτου επιμόρφωσης ΙΕΚΕΜ-ΤΕΕ, που άφησε την επιμόρφωση των μηχανικών στα «σκόιλ ελλοικίκου».
ΤΕΕ των μηχανικών ή ΤΕΕ του τεχνικού κόσμου;
Μέσα στα προηγούμενα χρόνια της διοίκησης επιχειρήθηκε (και εκκρεμεί η υλοποίηση για την επόμενη θητεία) η τροποποίηση του θεσμικού πλαισίου, προκειμένου το ΤΕΕ να αποτελέσει τον διαχειριστή όλων των βαθμίδων τεχνικής ευθύνης του συνόλου των τεχνικών της χώρας. Εναν φορέα δηλαδή που δεν θα γράφονται πλέον μέλη του μόνο οι διπλωματούχοι μηχανικοί 5ετούς διάρκειας σπουδών σε λίγες βασικές ειδικότητες αλλά όλο το φάσμα των τεχνικών σε περισσότερες από μία βαθμίδες τεχνικής ευθύνης και σε αμέτρητες εξατομικευμένες ειδικότητες. Αυτό έχει ως άμεση συνέπεια την αποδοχή της κυβερνητικής κατεύθυνσης για αναγνώριση των επαγγελματικών δικαιωμάτων σε όλο το φάσμα των κάτω των 5ετών σπουδών αποφοίτων (βλέπε κολέγια και όσων αποφοίτων επικαλούνται την οδηγία 2005/36/ΕΚ και την εγκατάλειψη της μάχης αυτής ενάντια στην υποβάθμιση των πτυχίων). Το ΤΕΕ διαχρονικά λάμβανε αποφάσεις και αναγνώριζε ως πολύ κρίσιμο το μέτωπο υπεράσπισης των 5ετών αδιάσπαστων πτυχίων και της προστασίας των επαγγελματικών δικαιωμάτων, πόσο μάλλον μετά την ψήφιση των ιδιωτικών πανεπιστημίων.
Η πολιτική της κυβέρνησης της Ν.Δ. για ιδιωτικά πανεπιστήμια και αναγνώριση των κολεγίων, εφόσον υλοποιηθεί, αναμένεται να έχει σημαντικές επιπτώσεις εκ νέου σε αυτό που ονομάζεται δημόσιο συμφέρον, αφού πλέον δεν θα υπάρχει τίποτα που να εγγυάται ότι κάποιος που παρουσιάζεται ως «μηχανικός» θα εξασφαλίζει ένα ικανό πλαίσιο προσόντων.
Οχι σε ένα ΤΕΕ συνένοχο της κυβέρνησης
Μέσα σε λίγα χρόνια, το ΤΕΕ μετατράπηκε από ανεξάρτητο συνδικαλιστικό φορέα των μηχανικών και επιστημονικό σύμβουλο της πολιτείας σε υποχείριο της κυβέρνησης και υποστηρικτή όλων των κυβερνητικών επιλογών σε θέματα προώθησης επενδύσεων. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτής της εξέλιξης είναι η τοποθέτηση του Γ. Στασινού ως τεχνικού συμβούλου για το Ελληνικό, ένα πακέτο έργων με δυσμενείς συνέπειες στο περιβάλλον, στη ζωή στην Αθήνα και στην οικονομία. Από την άλλη, οι ανακοινώσεις ή οι παρεμβάσεις του προέδρου ή άλλου εκπροσώπου του ΤΕΕ στα ΜΜΕ ή σε διαδικασίες ακρόασης στη Βουλή για οποιοδήποτε θέμα, εκτός αν πρόκειται για κυβερνητική επιλογή την οποία καλείται να «ευλογήσει», είναι λίγες έως και ανύπαρκτες. Η παρουσία μελών της ΔΚΜ σε θέσεις υπουργών, γενικών γραμματέων και διοικητών οργανισμών, δε, είναι ιδιαίτερα πυκνή.
Ολα τα παραπάνω εξηγούν την εσκεμμένη αφωνία του ΤΕΕ για όλα τα σημαντικά θέματα που απασχόλησαν την κοινωνία και όφειλαν να έχουν τους μηχανικούς πρωταγωνιστές. Οι ιδιωτικοποιήσεις και οι επιπτώσεις τους στην ενέργεια και στην ασφάλεια των υποδομών, η κλιματική κρίση και οι επιπτώσεις στο περιβάλλον και στην κοινωνία, οι «φυσικές» καταστροφές και η διαχείρισή τους κάποτε θα ήταν θέματα συνεδρίων, διαλόγου, αντιπαράθεσης στον τεχνικό κόσμο. Σήμερα είναι project για business της κυβέρνησης και του ΤΕΕ.
Με βάση τα παραπάνω, οι εκλογές της 19ης Μαΐου αποκτούν ιδιαίτερη σημασία. Ο ρόλος του ΤΕΕ τόσο στα ζητήματα που αφορούν πολιτικές που άπτονται του ρόλου του μηχανικού όσο και για τα ίδια τα δικαιώματα και την προστασία του ρόλου μας παραμένει σημαντικός. Η ανάγκη να παρέμβουμε και να βάλουμε σε αυτόν τον σαθρό και κοινωνικά επιζήμιο νέο γύρο «ανάπτυξης» ένα φρένο είναι επιτακτική. Εχουμε την ευκαιρία και την υποχρέωση να ανακόψουμε την πεπατημένη των προηγούμενων εκλογικών αναμετρήσεων και να στείλουμε στα όργανα του ΤΕΕ μια αντιπολιτευτική φωνή διατεθειμένη να υπερασπιστεί τα συμφέροντα της εργαζόμενης πλειοψηφίας των μηχανικών, το περιβάλλον και το δημόσιο συμφέρον των πολιτών.
