🔲 Γιώργος Μιχαηλίδης
Το φαινόμενο των ένοπλων επιθέσεων από μαθητές σε σχολεία αποτελεί χρόνιο πρόβλημα της αμερικανικής κοινωνίας, το οποίο προσφάτως έχει δυστυχώς διαχυθεί και στις ευρωπαϊκές κοινωνίες. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το φετινό συμβάν στο Βελιγράδι, ενώ σημαντική είναι η αύξηση στη Ρωσία και τη Γερμανία κατά τα τελευταία χρόνια
Μια πρόσφατη έρευνα του American School Shooting Study (TASSS) στις ΗΠΑ επιχειρεί να φωτίσει αρκετές πτυχές του ζητήματος, παρουσιάζοντας ενδιαφέροντα στατιστικά στοιχεία για την περίοδο 1990-2016. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, κατά την εξεταζόμενη 27ετία στις ΗΠΑ συνέβαιναν κατά μέσο όρο 18 περιπτώσεις τέτοιων επιθέσεων σε σχολεία κατ’ έτος. Ένα μεγάλο μέρος αυτών των συμβάντων είχαν ως δράστες άτομα άσχετα με το σχολικό περιβάλλον. Οι δράστες είναι στην τεράστιά τους πλειοψηφία άνδρες με μέση ηλικία τα 16 έτη, ενώ τα τρία τέταρτα των ενήλικων δραστών ήταν άνεργοι την περίοδο της επίθεσης. Το 55% ήταν εκείνη την περίοδο μαθητές του σχολείου στο οποίο πραγματοποίησαν επίθεση.
Αν και τα περιστατικά αποδίδονται συνήθως σε διαταραγμένες προσωπικότητες ή σε άτομα με ποινικό μητρώο, η έρευνα κατέδειξε πως ένας στους τέσσερις όντως αντιμετώπιζε ψυχολογικά προβλήματα ενώ ένας στους τρεις είχε παλαιότερα μπλεξίματα με το νόμο ή ήταν μέλος συμμορίας. Αντίστοιχο είναι το ποσοστό όσων παρουσίαζαν προβλήματα ένταξης και αποδοχής, ενώ οι δράστες δολοφονικών επιθέσεων αντιμετώπιζαν οικογενειακά προβλήματα δύο φορές περισσότερο σε σχέση με δράστες μη-φονικών περιστατικών. Ενδιαφέροντα είναι και τα ευρήματα σύμφωνα με τα οποία στις μισές τουλάχιστον περιπτώσεις οι δράστες είχαν προειδοποιήσει για τη μελλοντική τους πράξη, ενώ στο 75% των περιπτώσεων οι προειδοποιήσεις τους δεν ελήφθησαν σοβαρά.
Όσον αφορά την προμήθεια του οπλισμού, τα στοιχεία αποδεικνύουν ότι κατά κύριο λόγο αυτός προερχόταν από το συγγενικό περιβάλλον, κατά δεύτερο λόγο από φίλους ή γνωστούς και στη συνέχεια από την παράνομη αγορά. Τα παραπάνω στοιχεία πρέπει να συνδυαστούν με τα αποτελέσματα αντίστοιχων ερευνών που έχουν δημοσιευτεί τα τελευταία χρόνια και αφορούν τη σχέση του δείκτη οικονομικών ανισοτήτων σε μια περιοχή και την εμφάνιση περιστατικών ένοπλης βίας στα σχολεία. Μια τέτοια επιστημονική έρευνα του 2018, υπό τον τίτλο «Income Inequality, Household Income, and Mass Shooting in the United States», καταλήγει πως ο υψηλότερος δείκτης επικινδυνότητας για την εμφάνιση ανάλογων φαινομένων είναι η ταυτόχρονη ύπαρξη υψηλών εισοδημάτων και μεγάλης εισοδηματικής ανισοτιμίας σε μία περιοχή. Είναι η μόνη κατεύθυνση προς την οποία δεν «κοιτούν» τα κράτη και οι αστυνομικές υπηρεσίες…