Με την ευκαιρία της παρουσίας της στην έναρξη του 9ου Διεθνούς Φεστιβάλ Ποίησης Αθηνών στο Μέγαρο Μουσικής *24/9), η πολωνή ποιήτρια, Κριστίνα Νταμπρόφσκα, παραχώρησε στην ποιήτρια Αντιγόνη Κατσαδήμα και στην efsyn.gr την παρακάτω σύντομη συνέντευξη. Είναι η δεύτερη φορά που έρχεται στην Αθήνα. Είχε έρθει και στο 2ο Διεθνές Φεστιβάλ Ποίησης Αθηνών το 2014 με υπόδειξη του κορυφαίου πολωνού ποιητή, Ανταμ Ζαγκαγιέφκσι.
● Πώς η προσωπική και κοινωνική ζωή σας επηρεάζουν την ποίησή σας;
Σε μια γενική ερώτηση η καλύτερη απάντηση είναι να διαβάσει κάποιος τα ποιήματά μου. Εκεί περιέχονται όλα όσα με επηρεάζουν και διαμορφώνουν τον ποιητικό μου χαρακτήρα.
● Υπάρχει κάποιο ποίημα που ξεχωρίζετε και γιατί;
Συνήθως μου αρέσουν τα πιο πρόσφατα ποιήματά μου. Τα ποιήματα που έγραψα στο παρελθόν μου φαίνονται συχνά σαν να τα έγραψε κάποιος άλλος. Δεν νιώθω πλέον συνδεδεμένη μαζί τους, παρόλο που δεν νιώθω ντροπή για ό,τι έχω δημοσιεύσει.
● Καθώς είστε και μεταφράστρια, σας εμπνέουν συγγραφείς που μεταφράσατε;
Οχι, δεν νομίζω ότι εμπνέομαι άμεσα από συγγραφείς που μεταφράζω. Ομως, το να μεταφράζω άλλους με βοηθάει να κοιτώ από απόσταση τη δική μου γραφή και να τηρώ μια φρέσκια προσέγγιση στη δουλειά μου.
● Πώς μπορούν οι ποιητές από άλλες χώρες να κρατήσουν επαφή και να προβάλουν την ποίηση;
Η προβολή της ποίησης θα έπρεπε να είναι καθήκον των εκδοτών, των κριτικών και των εκδοτών των λογοτεχνικών περιοδικών. Τα λογοτεχνικά φεστιβάλ και οι διάφορες υποτροφίες και τα ταξίδια των συγγραφέων βοηθούν τους ποιητές να ανταμώνουν και να δημιουργήσουν σπουδαίες φιλίες. Πέρυσι, είχα μια όμορφη εμπειρία όταν συμμετείχα στο Διεθνές Πρόγραμμα Συγγραφής στο Πανεπιστήμιο της Αϊόβα στις Ηνωμένες Πολιτείες. Συνάντησα ποιητές, μυθιστοριογράφους και θεατρικούς συγγραφείς από όλο τον κόσμο, περάσαμε μαζί δυόμισι μήνες γνωρίζοντας ο ένας τη δουλειά του άλλου και ακόμη κρατάμε επαφή. Είναι μία πηγή μεγάλης έμπνευσης για μένα.
● Ανήκετε σε μια ομάδα που σας έκανε να σκέφτεστε καλύτερα και βαθύτερα το νόημα της ζωής;
Οχι, είμαι μια μοναχική λύκαινα. Χρειάζομαι την παρέα άλλων ανθρώπων και την πνευματική επαφή μαζί τους και βέβαια οι φίλοι και οι αγαπημένοι μου δίνουν νόημα περισσότερο στη ζωή μου, ωστόσο δεν είναι από κάποια ειδική ομάδα.
● Το να είστε Πολωνή το 2023 τι σημαίνει; Πώς έχουν διασωθεί οι εθνικές ταυτότητες στη διάρκεια των ετών;
Το να είμαι Πολωνή το 2023 σημαίνει να ντρέπομαι διαρκώς. Ντρέπομαι για την εθνικιστική, ξενοφοβική και ομοφοβική κυβέρνηση, για το δεξιό κυβερνών κόμμα που ρημάζει τον πολιτισμό, την οικονομία και τις διεθνείς σχέσεις. Ελπίζω οι εκλογές που θα γίνουν φέτος τον Οκτώβριο να στερήσουν την εξουσία από το κόμμα Νόμος και Δικαιοσύνη και να αλλάξει η κατάσταση για τη χώρα μου προς το καλύτερο.
Προετοιμασίες
Οι άνθρωποι προστατεύουν τα αγάλματα
απ’ τη γραμμή του πυρός:
το πρώτο στρώμα – ένα μαλακό σακάκι
για να μπορεί η πέτρα να αναπνέει,
επόμενο – ορυκτό μαλλί,
ένα πυρίμαχο ρούχο,
τα πιο πολύτιμα τα κατεβάζουν από καμπαναριά,
πλίνθους και σταυρούς
και τα στοιβάζουν σε αποθήκες.
Αυτά τα πλάσματα από αίμα και κόκαλα,
ζωντανών ιστών και νεύρων,
προσπαθήστε να τα προστατέψετε σαν να είναι αρχαία γλυπτά
– οι θεές, οι βαλκυρίες, οι βασίλισσες, οι αγίες
είναι οι ανυπεράσπιστοι φύλακες άγγελοί τους
♦ Η Κριστίνα Νταμπρόφσκα γεννήθηκε το 1979. Είναι Πολωνή ποιήτρια, δοκιμιογράφος και μεταφράστρια, συγγραφέας πέντε ποιητικών συλλογών, με πιο πρόσφατη τη Miasto z indu (City of Indium, 2022). Εχει λάβει το Βραβείο Wisława Szymborska, το Βραβείο Kościelski και το Λογοτεχνικό Βραβείο της Πρωτεύουσας της Βαρσοβίας. Ποιήματά της έχουν μεταφραστεί σε είκοσι γλώσσες κι έχουν δημοσιευθεί, μεταξύ άλλων, στα περιοδικά Harper’s Magazine, Poetry, Threepenny Review, Frankfurter Allgemeine Zeitung, Akzente, Sinn und Form, Manuskripte, Po&sie, Revista Crátera. Οι συλλογές ποιημάτων της έχουν εκδοθεί στα ιταλικά, γερμανικά, πορτογαλικά, σουηδικά και αγγλικά. Κέρδισε το βραβείο Pushcart για τη συλλογή της «Γραφείο Ταξιδίων» το 2024. Στις μεταφράσεις της περιλαμβάνονται οι W. C. Williams, Thom Gunn, Charles Simic, Kim Moore, Nuala Ní Dhomhnaill και Louise Glück. Ζει στη Βαρσοβία.
♦ 9ο Διεθνές Φεστιβάλ Ποίησης Αθηνών
24-27.9.2023
Εναρξη: 24.9, Μέγαρο Μουσικής Αθηνών
Λήξη: 27.9 Δημοτικό Θέατρο Πειραιά
Ενδιάμεσοι σταθμοί: Μουσείο Μπενάκη, Σπίτι της Κύπρου, βιβλιοπωλεία «Επί λέξει» και «Μωβ Σκίουρος», Μάντρα Μπλόκου Κοκκινιάς
www.poetscircle.gr
