Η κατάσταση μέχρι τώρα:
Τα τελευταία χρόνια, οι κάτοχοι διδακτορικού βασίζονταν σε μεγάλο βαθμό στην επί σύμβαση διδασκαλία στο πλαίσιο του προγράμματος «Απόκτηση Ακαδημαϊκής Διδακτικής Εμπειρίας σε Νέους Επιστήμονες Κατόχους Διδακτορικού» (χρηματοδότησης ΕΣΠΑ), για να βρουν μία (προσωρινή) θέση διδασκαλίας και να παραμείνουν ενεργοί στο πανεπιστήμιο μετά την ολοκλήρωση του διδακτορικού, αναλαμβάνοντας τη διεξαγωγή τριών μαθημάτων ανά έτος. Οι θέσεις αυτές συνόψιζαν όλα τα προβλήματα της επισφαλούς εργασίας με την οποία ερχόμαστε αντιμέτωποι.
-Παρότι επρόκειτο για θέσεις εργασίας, παρουσιάζονταν ως υποτροφίες με στόχο την «απόκτηση εμπειρίας».
-Οι όροι του προγράμματος μεταβάλλονταν κάθε χρόνο, ενώ παρατηρούνταν σημαντικές διαφορές στις συμβάσεις ακόμα και μεταξύ ιδρυμάτων.
-Ακόμα και με αυτή τη προσπάθεια “μπαλώματος” των πάγιων και διαρκών αναγκών των πανεπιστημίων σε διδακτικό προσωπικό, τα κενά στα προγράμματα σπουδών δεν καλύπτονταν εξ ολοκλήρου.
-Η διάρκεια απασχόλησης ήταν μόνο για ένα ακαδημαϊκό έτος και οι διδάσκοντες υπότροφοι άλλαζαν αρκετά λόγω του όρου για το 20% μπόνους στους «νεοεισελθέντες». Επρόκειτο, συνεπώς, για πρόγραμμα ανακύκλωσης της επισφάλειας και ανεργίας.
-Η αμοιβή ήταν χαμηλή και η καταβολή του ποσού γινόταν σε μία ή δύο δόσεις, με μεγάλη καθυστέρηση (π.χ. πρώτη πληρωμή τον Μάιο για διδασκαλία που ξεκίνησε τον Οκτώβριο του προηγούμενου έτους) και με μεγάλες κρατήσεις. Συνεπώς, ήταν ένα πρόγραμμα που δεν μπορούσε να εγγυηθεί τον βιοπορισμό των διδασκόντων, αδυνατούσε να επιλύσει τα χρόνια προβλήματα στην υποστελέχωση των ΑΕΙ και αποτελούσε έναν τρόπο κάλυψης πάγιων και διαρκών αναγκών στο κλάδο της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης από συμβασιούχους/ες συναδέλφους/ισσες.
Σε κάθε περίπτωση, χιλιάδες συνάδελφοι και συναδέλφισσες συμμετείχαν στο πρόγραμμα ή έκαναν αιτήσεις για αυτό και αναγκάζονταν να αποδεχθούν τους παραπάνω όρους ελλείψει εναλλακτικής. Να σημειωθεί ότι οι θέσεις προκηρύσσονταν μέσα στο καλοκαίρι και οι αιτήσεις, που περιλάμβαναν τη δημιουργία προσχεδίων τριών μαθημάτων, γινόνταν σε ασφυκτικά χρονικά περιθώρια. Στη συνέχεια οι προσληφθείσες/προσληφθέντες είχαν ξανά ελάχιστο χρόνο να δομήσουν εκ του μηδενός μαθήματα, πολλές φορές τρίτου ή τετάρτου έτους, τα οποία συνήθως δεν είχαν διδάξει στο παρελθόν.
Η κατάσταση τώρα
Στη νέα ακαδημαϊκή χρονιά που ξεκινάει, το πρόγραμμα αυτό δεν έχει προκηρυχθεί, ενώ οι θέσεις συμβασιούχων διδασκουσών και διδασκόντων που έχουν προκηρυχθεί με άλλα προγράμματα (π.χ. 407) είναι μόλις 282. Οι θέσεις αυτές, «εντεταλμένων διδασκόντων», καλύπτουν κατά κανόνα ένα μάθημα – σε αντίθεση με τα τρία που κάλυπτε το πρόγραμμα «Απόκτησης Διδακτικής Εμπειρίας». Επιπλέον, το ποσό της αμοιβής είναι ασαφές στις περισσότερες από τις τρέχουσες προκηρύξεις, γεγονός απαράδεκτο σε κάθε περίπτωση. Ασαφές είναι και το πόσες είναι οι θέσεις πανελλαδικά που θα καλυφθούν τελικά με αυτό τον τρόπο, μιας και δεν προκυρήσσονται θέσεις σε κάθε ίδρυμα, με τις πρώτες πληροφορίες να δείχνουν σημαντική μείωση στον αριθμό των διδακτορισσών/διδακτόρων που θα προσληφθούν με αυτό τον τρόπο, με αποτέλεσμα ένας σημαντικός αριθμός συναδελφισσών και συναδέλφων να μένει μετέωρος και να οδηγείται στην ανεργία τουλάχιστον για το επόμενο έτος.
Συνεπώς, όλα δείχνουν ότι οδηγούμαστε σε συνθήκες ακόμα μεγαλύτερης επιδείνωσης των εργασιακών συνθηκών και ανταγωνισμού μεταξύ των συναδελφισσών/συναδέλφων διδακτόρων και διδακτορισσών. Επιπλέον, πολλά μαθήματα που μέχρι στιγμής διδάσκονταν χάρη στους ακαδημαϊκούς υποτρόφους πλέον μένουν μετέωρα χωρίς πρόβλεψη για την κάλυψή τους, τα προγράμματα σπουδών και η ποιότητα και αξιοπιστία των ιδρυμάτων, ιδιαίτερα των περιφερειακών, υποβαθμίζεται. Το υπουργείο προφανώς τηρεί σιγή ιχθύος, ρίχνοντας την μπάλα στα ιδρύματα.
Απέναντι στην επισφαλή αυτή συνθήκη διεκδικούμε:
Όχι άλλη ανακύκλωση, πολλαπλασιασμός και εμβάθυνση της επισφάλειας με τους χωρίς σχέδιο τερματισμούς προγραμμάτων, υιοθέτηση νέων, περισσότερο επισφαλών, με διαφορετικούς όρους εργασίας, αμοιβές, είδη συμβάσεων κλπ. Ενιαίος μακρόπνοος σχεδιασμός και ενιαία υλοποίησή του από τα ιδρύματα με επίκεντρο την αξιοπρεπή εργασία στην έρευνα και την τριτοβάθμια εκπαίδευση.
-Άμεση προκήρυξη θέσεων μόνιμου Διδακτικού και Ερευνητικού Προσωπικού καθώς και Εργαστηριακού Διδακτικού Προσωπικού για την κάλυψη των παγίων και διαρκών αναγκών.
-Καταβολή των δεδουλευμένων στην ώρα τους.
-Παλεύουμε για μισθό, ωράριο, ασφάλιση.
