Πρόσφατα ήρθε ξανά στη δημοσιότητα η πρόσκληση του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικών Ερευνών (ΕΚΚΕ) σχετικά με την προσφορά εθελοντικού έργου από νέους κοινωνικούς επιστήμονες στα ερευνητικά προγράμματα που διεξάγει. Με απογοήτευση, αλλά δυστυχώς χωρίς έκπληξη, διαπιστώσαμε ότι πρόκειται για άλλη μια απαράδεκτη προκήρυξη που στην πραγματικότητα αποτελεί εμπαιγμό απέναντι στους/ις εργαζόμενους/ες στην έρευνα, αφού η απλήρωτη εργασία βαφτίζεται ακόμη και ως λύση στο “brain drain”. Σύμφωνα με το ΕΚΚΕ: “Για την αντιμετώπιση της διαρροής πνευματικού κεφαλαίου στο εξωτερικό και την υποβοήθησή τους, δύνανται, μετά από αίτησή τους, νέοι κοινωνικοί επιστήμονες να προσφέρουν εθελοντικά στο ΕΚΚΕ επιστημονικό έργο στο πλαίσιο της υλοποίησης ερευνητικών προγραμμάτων, προκειμένου να αποκτήσουν ερευνητική και επαγγελματική εμπειρία.” Επιπλέον, στην πρόσκληση διαβάζουμε ότι “οι νέοι επιστήμονες θα επωφεληθούν από τον εθελοντισμό, αφού θα λάβουν τις αναγκαίες εμπειρικές γνώσεις για την υποβοήθηση άσκησης του επαγγέλματος”. Ακόμη, αναφέρεται ευθαρσώς ότι πρέπει οι ίδιοι οι “εθελοντές” να έχουν μεριμνήσει για την ασφάλισή τους, δηλώνοντας ρητά ότι το ΕΚΚΕ “δεν αναλαμβάνει ουδεμία υποχρέωση καταβολής αμοιβής ή κάλυψης ασφαλιστικών εισφορών”. Μάλιστα για την αίτηση εγγραφής στα μητρώα εθελοντών υπάρχει ως προϋπόθεση οι εθελοντές και οι εθελόντριες να δηλώσουν ότι είναι ασφαλισμένοι/ες “απέναντι σε κινδύνους υγείας και ατυχημάτων κατά την διάρκεια παροχής του εθελοντικού έργου”!
Αυτό το κάλεσμα θα ήταν αστείο αν δεν ήταν βαθιά προκλητικό. Το δημόσιο δρυμα, το οποίο έχει στόχο να εκπονεί κοινωνική έρευνα, προσφέρει “θέσεις” εθελοντισμού σε νέους/ες κοινωνικούς επιστήμονες/ισσες. Ερχόμαστε καθημερινά αντιμέτωποι/ες με την χρόνια υποχρηματοδότηση και απαξίωση της έρευνας και της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και των κατακερματισμό των εργασιακών μας σχέσεων, με πολλούς/ες από εμάς να εργαζόμαστε με “μπλοκάκι”, υποτροφίες, ακόμα και αμισθί. Είναι άθλιο όταν η εκάστοτε κυβέρνηση υποβαθμίζει την έρευνα σε χόμπι, ωστόσο είναι ακόμα πιο άθλιο όταν το κάνουν αυτό οι ίδιοι οι φορείς της έρευνας. Αντί το ΕΚΚΕ να συζητά με τους/ις νέους/ες ερευνητές/τριες για το πώς θα βελτιωθούν οι συνθήκες εργασίας στην έρευνα, για την ασφαλιστική κάλυψη των υποψήφιων διδακτόρων κατά τη διάρκεια εκπόνησης του διδακτορικού τους, για την αναβάθμιση των εγκαταστάσεων και την αύξηση της κρατικής χρηματοδότησης, επιλέγει να επεκτείνει το καθεστώς πλήρους επισφάλειας μέσα στο οποίο ζούνε οι νέες ερευνήτριες και οι νέοι ερευνητές. Επιπλέον η διάθεση χρόνου για προσφορά εθελοντικής εργασίας εντείνει τους ταξικούς φραγμούς, καθώς μόνο κάποιος/α που μπορεί να στηριχθεί από την οικογένειά του ή από άλλα εισοδήματα θα μπορούσε να λάβει μέρος σε μια τέτοια διαδικασία, ενώ ταυτόχρονα προάγει τις ιδέες του ατομικού δρόμου και της καριέρας.
Δεν είμαστε “ανθρώπινο κεφάλαιο”, δεν είμαστε εκπαιδευόμενοι/ες, είμαστε εργαζόμενοι/ες στην έρευνα και την τριτοβάθμια εκπαίδευση. Δεν δεχόμαστε να εργαζόμαστε αμισθί, πόσο μάλλον στη συγκεκριμένη συγκυρία όπου το κόστος διαβίωσης είναι δυσβάσταχτο. Καλούμε τους/τις συναδέλφους/ισσες να δυναμώσουν το σωματείο μας. Απαιτούμε από το ΕΚΚΕ να αποσύρει αυτή την απαράδεκτη πρόσκληση. Το brain drain δεν καταπολεμάται με τεχνικούς τρόπους και περαιτέρω εξαθλίωση των εργαζομένων του κλάδου, αλλά με αγώνες για δημόσια χρηματοδότηση των ερευνητικών κέντρων και των πανεπιστημίων.
● Άμεση απόσυρση του ντροπιαστικού “καλέσματος εθελοντών” από την ιστοσελίδα του ΕΚΚΕ
● Κατάργηση της σχετικής διάταξης στον κανονισμό λειτουργίας του ΕΚΚΕ
● Μόνιμες προσλήψεις σε ερευνητικό προσωπικό για την κάλυψη των πάγιων αναγκών των ιδρυμάτων
● Ενιαία Συλλογική Σύμβαση Εργασίας στον κλάδο της έρευνας η οποία να καλύπτει πλήρως τις μισθολογικές και τις ασφαλιστικές ανάγκες και τα εργασιακά μας δικαιώματα.
Πρόεδρος
Ειρήνη Θάνου
Γραμματέας
Μαρία (Μάνια)
Σωτηροπούλου