Το νομοσχέδιο για τη σύσταση του Ογκολογικού Κέντρου «Μαριάννα Βαρδινογιάννη» με τη μορφή ΝΠΙΔ, που ξεσήκωσε θύελλα αντιδράσεων από τις συνδικαλιστικές οργανώσεις ιατρών, νοσηλευτών, ασθενών – χρονίως πασχόντων, εργατικών σωματείων και πλήθος κόσμου ψηφίστηκε από την κυβερνητική πλειοψηφία | Από την Ελένη Μπαρμπαλιά για το Kommon
Οι βλέψεις του υπουργείου υγείας να εισάγει τα ΣΔΙΤ και στον κεντρικό τομέα των νοσοκομείων, δηλαδή στις μονάδες που παρέχονται οι ιατρικές θεραπευτικές πράξεις , ήταν γνωστές και είχαν προπαγανδιστεί σε διάφορες χρονικές στιγμές όχι μόνο από την παρούσα αλλά και προηγούμενες κυβερνήσεις. Τα ΣΔΙΤ, άλλωστε, στον τομέα της Υγείας δεν εμφανίζονται πρώτη φορά. Οι ιδιώτες είχαν ήδη αναλάβει, περιφερειακές υπηρεσίες των δημόσιών νοσοκομείων όπως, μαγειρεία, καθαριότητα ή συντήρηση κτιριακών εγκαταστάσεων κ.α πολύ πριν την οικονομική κρίση επί κυβερνήσεων ΠΑΣΟΚ , ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ.
Ήδη το 2017 ο νευροχειρουργός Πάνος Παπανικολάου ήταν καταπέλτης σχετικά με την πολυδιαφημιζόμενη λειτουργία του Νοσοκομείου Σαντορ, δηλώνοντας από τη θέση του Γ.Γ της ΟΕΝΓΕ «για πρώτη φορά στα χρονικά έχουμε μέσα στα πλαίσια του ΕΣΥ μια υγειονομική μονάδα που λειτουργεί με καθαρά ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια, με καθαρά ιδιωτικοοικονομικό τρόπο λειτουργίας, δεν ανήκει στο ΕΣΥ, δε διοικείται από το ΕΣΥ, ανήκει στην ΑΕΜΥ ΑΕ, εκεί είναι εκτός κάθε δημοσίου ελέγχου», αναφέροντας στη συνέχεια ότι «μπορεί η διοίκηση που διορίζεται από την ΑΕΜΥ ΑΕ να προσλαμβάνει οποίον θέλει, για όσο χρονικό διάστημα θέλει, με οποία αδιαφανή διαδικασία θέλει, να τον απολύει οπότε θέλει και να έχει ό,τι εργασιακή σχέση θέλει». Το μοντέλο του νοσοκομείου Σαντορίνης εισήχθη στα ελληνικά δεδομένα με πρόσχημα τον ιατρικό τουρισμό (και εδώ βέβαια οι φτωχοί τουρίστες στη μοίρα τους) και αποτέλεσε την αρχή για την είσοδο των ιδιωτών στα δημόσια νοσοκομεία.
Ο νόμος, λοιπόν, Πλεύρη Γκάγκα με τον οποίο συστήνεται το Ογκολογικό Κέντρο Παίδων «Μαριάννα Β. Βαρδινογιάννη – ΕΛΠΙΔΑ» ως Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου με οικονομική και διοικητική αυτοτέλεια δεν ήρθε ως δια μαγείας. Στο Δ.Σ του νέου Κέντρου συμμετέχουν επιφανείς επιστήμονες αλλά δεν συμμετέχουν εκπρόσωποι των εργαζομένων υγειονομικών που έχουν δώσει την ψυχή τους στη λειτουργία των ογκολογικών μονάδων του Παίδων. Όμοια τακτική με αυτή που ακολούθησαν στον ΕΟΠΥΥ, όπου με πρόσφατο νόμο μειώθηκε ο αριθμός των μελών του Δ.Σ. αφαιρώντας την εκπροσώπηση των κυριότερων κοινωνικών εταίρων μεταξύ των οποίων και τα ευπαθούς ομάδας των αναπήρων και χρονίως πασχόντων! Κοντολογίς Γιάννης κερνάει και Γιάννης πίνει!
Ο Πλεύρης, εμφανιζόμενος έως και σε μεσημεριανά τηλεμαγκαζίνο αναφέρει με μειλίχιο ύφος ότι το νέο Ογκολογικό Κέντρο αποτελεί τομή για το σύστημα υγείας αφού οι ογκολογικές μονάδες του δημοσίου, που επί χρόνια έχουν προσφέρει πολύτιμες υπηρεσίες σε εκατοντάδες χιλιάδες παιδιά με καρκίνο (αυτό αποκρύπτεται επιμελώς ) αναβαθμίζονται σε Κέντρα. Δεν αναφέρει βεβαίως ότι για αυτές τις μονάδες τελειώνει η κρατική χρηματοδότηση και ανοίγει ο δρόμος για την είσοδο ιδιωτών και από το εξωτερικό πουλώντας τις ιατρικές υπηρεσίες τους έναντι αντιτίμου. Οι γιατροί του δημοσίου θα περιθάλπουν τα παιδιά των φτωχών οικογενειών που θα περιμένουν σε μακροχρόνιες λίστες αναμονής, κι όποιος έχει λεφτά θα λαμβάνει πρωτοκλασάτες θεραπείες στα χέρια των μεγαλογιατρών. Το αφήγημα ντύνεται και με την καραμέλα της ισότιμης περίθαλψης των ανασφαλίστων. Τι κι αν οι ανασφάλιστες κατηγορίες αναπήρων και χρονίως πασχόντων δεν έχουν ισότιμη πρόσβαση σε ιατροτεχνολογικά μέσα και προϊόντα από τα οποία εξαρτάται η ποιότητα της καθημερινής τους ζωής και της υγείας τους.
Τα σχέδια όμως της Κυβέρνησης είχαν ήδη ανακοινωθεί πολύ πιο πριν. Σε συνέντευξή του στις 28 Απριλίου 2022 στα « Παραπολιτικά» ο Γ.Γ Υγείας Κωτσιόπουλος ανάφερε «ως ένα από τα εμβληματικά σχέδια του υπουργείου το οποίο βρίσκεται σε πλήρη ωρίμανση την είσοδο των ΣΔΙΤ στην Υγεία». Ο Κωτσιόπουλος μετάφερε στους αναγνώστες της συνέντευξης την άκρως θετική και επιτυχημένη εμπειρία των ΣΔΙΤ στην Μ. Βρετανία, όπου πρωτοεμφανίστηκαν οι ΣΔΙΤ για να συμβάλλουν και να εκσυγχρονίσουν το σύστημα υγείας.
Τι όμως δεν ανάφερε ο Κωτσιόπουλος στα όσα ενδιαφέροντα νούμερα είπε για τους «καλοθελητές» επενδυτές που θα έρθουν να σώσουν το δημόσιο σύστημα υγείας ;
Σε αναζήτηση σχετικών μελετών*, για τα συμπεράσματα που εξήχθησαν μετά από δέκα χρόνια εφαρμογής των ΣΔΙΤ τη δεκαετία του 2000, αναφέρονταν σημαντικές αμφισβητήσεις για την αποτελεσματικότητα και αποδοτικότητα τους, ενώ εγείρονταν σοβαρές ενδείξεις για το υπερβολικό κόστος αυτών των συμπράξεων έναντι των δημοσίων επενδύσεων. Φυσικά δεν παραλείπονταν αναφορές περί μετακύλισης του υπερβάλλοντος κόστους στις επόμενες γενεές των ασφαλισμένων με τα ιδιωτικά ασφάλιστρα να αυξάνονται συνεχώς.
Ο καθηγητής κ. Μπένος σε μελέτη για τα ΣΔΙΤ το έτος 2006 αναφέρεται σε σειρά από εμπειρικά δεδομένα, τα οποία έθεταν υπό αμφισβήτηση την επιτυχία εφαρμογής των ΣΔΙΤ στην Μ. Βρετανία. Κρίσιμα στοιχεία αυτής της κριτικής (και όχι μόνο) αποκρύπτονται επιμελώς από όποιες αναφορές γίνονται από κυβερνητικά στελέχη για το βρετανικό μοντέλο που τίθεται σε εφαρμογή με ταχείς ρυθμούς στη χώρα μας.
Αρκετά από τα στοιχεία που παρουσιάζει ο καθηγητής Μπένος δείχνουν ότι ο ιδιωτικός τομέας στην Μ. Βρετανία δρα ανεξέλεγκτος (τι πρωτότυπο άλλωστε).
Ήδη από το 2006 στη μελέτη του ο Μπένος* αναφέρει (ενδεικτική η παρουσίαση στο παρόν άρθρο) :
Οι ΣΔΙΤ δεν αποτελούν νέο τρόπο χρηματοδότησης αλλά νέο τρόπο δανεισμού από τον ιδιωτικό τομέα και μετακύλισης χρέους στους φορολογούμενους.
Στο πρώτο κύμα PFI νοσοκομείων της Βρετανίας οι υπερβάσεις του κόστους , σε σχέση με τις αρχικές εκτιμήσεις , κυμάνθηκαν από 9-229%.
Ο Σχεδιασμός υπηρεσιών καθορίζεται ανεξέλεγκτα από τις χρηματιστηριακές ανάγκες ιδιωτικών εταιρειών.
Το κατασκευαστικό κόστος είναι συγκριτικά υψηλότερο (έως 77%) σε σχέση με τα προγράμματα δημοσίων επενδύσεων.
Με δεδομένους τους κλειστούς προϋπολογισμούς η αύξηση του κόστους οδηγεί σε περικοπές υπηρεσιών και προσωπικού, ενώ ο σχεδιασμός υπηρεσιών καθορίζεται ανεξέλεγκτα από τις χρηματιστηριακές ανάγκες ιδιωτικών εταιρειών.
Σε δημοσιευμένη μελέτη σε περιοδικό του ΠΟΥ επισημαίνονται και κωδικοποιούνται τα δεκάδες σχεδιαστικά προβλήματα και κακοτεχνίες των νέων ΣΔΙΤ νοσοκομειακών υποδομών στη Μ. Βρετανία.
Ιδιαίτερο δε ενδιαφέρον παρουσιάζει η εμφάνιση φαινομένων διαφθοράς που οφείλεται στην έλλειψη διαφάνειας στις συμφωνίες ΣΔΙΤ κάτω από το πέπλο της «εμπορικής εμπιστευτικότητας» και στη διακίνηση μεγάλων ποσών δημοσίου χρήματος.
Όλα αυτά τα συμπεράσματα και τα δεδομένα αποτυπώνονται στα όσα καταμαρτυρούν στελέχη της πολιτικής ηγεσίας στη Βρετανία. Σε άρθρο του Λ. Βατικιώτη* διαβάζουμε ότι : Ο δήμαρχος του Λονδίνου, Σαντίκ Καν τις έχει χαρακτηρίσει ως «πέτρα στο λαιμό των δημόσιων νοσοκομείων». Απορριπτικός απέναντι στα ΣΔΙΤ ήταν και ο μέχρι πρόσφατα ηγέτης των Εργατικών, Τζέρεμι Κόρμπιν, που με βάση ρεπορτάζ του Guardian στις 26 Αυγούστου 2015, είχε δηλώσει τα εξής: «Κάθε σεντ που πληρώνεται σε μια εταιρεία ΣΔΙΤ είναι χρήμα που αφαιρείται από όσους περιμένουν να κάνουν μια εγχείρηση, είναι χρήμα που περικόπτεται από την εκπαίδευση των κλινικών γιατρών και χρήμα που δε δίνεται για θεραπείες οι οποίες θα έσωζαν ζωές. Το μεγαλύτερο μέρος του χρέους σε ΣΔΙΤ βρίσκεται σε οφ σορ εταιρείες, που έτσι αποφεύγουν να πληρώσουν φόρους για κέρδη που παράγουν οι φόροι που πληρώνω εγώ και εσείς. Τεράστια κέρδη από το δημόσιο χρήμα δημιουργούνται από τους φοροδιαφεύγοντες».
Η πραγματικότητα και οι μελέτες διαψεύδουν πλήρως τον Γ.Γ Υγείας, ο οποίος προσπαθεί να διασκεδάσει τις εντυπώσεις ψελλίζοντας στη συνέντευξή του : Προφανώς κάθε χρηματοδοτικό εργαλείο κρύβει κινδύνους, αν δεν αξιοποιηθεί με σύνεση και στρατηγικό σχεδιασμό!
Κύριε Κωτσιόπουλε τους κινδύνους που κρύβονται στις τυχάρπαστες πολιτικές σας, και όσων εφάρμοσαν νεοφιλελεύθερες πολιτικές, η ελληνική κοινωνία τους γνώρισε με τον πιο εκκωφαντικό θόρυβο, το βουβό κλάμα, και την ανείπωτη οργή του λαού λίγες ημέρες πριν με το στυγερό έγκλημα στα Τέμπη. Ο ρόλος του ιδιωτικού τομέα ξεγυμνώθηκε αναδεικνύοντας τις ευθύνες όλων των κυβερνήσεων, που προώθησαν τις συμπράξεις δημοσίου και ιδιωτικού τομέα σε νευραλγικούς τομείς της κοινωνίας και του δημοσίου συμφέροντος.
Τα χιλιάδες όμως εγκλήματα και οι νεκροί που έχει αφήσει η κατάρρευση του συστήματος υγείας παραμένουν στη σιωπή και κρύβονται πίσω από τις σφαλισμένες πόρτες των σπιτιών.
Κι αν δεν τους σταματήσουμε ο στίχος του τραγουδιού που αγαπήσαμε θα παραμένει στα χείλη μας: Πολλά έχουν δει τα μάτια μου μα ετούτο εδώ μου φέρνει τρόμο.
Πηγές:
George Chatzipoulidis Aristotle University Tsessalonikis – Η εμπειρία εφαρμογής των ΣΔΙΤ στην υγεία.
ΣΔΙΤ εναντίον νοσοκομείων και Εθνικού Συστήματος Υγείας στην Αγγλία – του Λεωνίδα Βατικιώτη
