Επτά «γαλάζια» στελέχη, τα περισσότερα με εμπειρία σε δήμους, ετοιμάζονται να διοριστούν επικεφαλής των ισάριθμων Αποκεντρωμένων Διοικήσεων της χώρας και να ελέγχουν πολιτικά την Αυτοδιοίκηση, ενώ μέχρι ώρας είναι άγνωστη η διάρκεια της θητείας τους, αλλά γνωστός και παχυλός ο μισθός τους: μηνιαίες αποδοχές 4.700 ευρώ από τα χρήματα των φορολογουμένων | Πηγή: efsyn.gr, Στέργιος Ζιαμπάκας
«Γαλάζια» στελέχη, κατά προτίμηση πρώην δήμαρχοι, βρίσκονται στην κυβερνητική λίστα με τα πρόσωπα που θα στελεχώσουν τις θέσεις των διορισμένων γραμματέων των επτά Αποκεντρωμένων Διοικήσεων. Εν όψει πολλαπλών (εθνικών και αυτοδιοικητικών) εκλογικών αναμετρήσεων το 2023, το υπουργείο Εσωτερικών υπολογίζει μέχρι το τέλος του 2022 να έχει διορίσει τους νέους επικεφαλής των κατά τόπους Αποκεντρωμένων Διοικήσεων, διαμορφώνοντας έτσι έναν κομματικό μηχανισμό εποπτείας και –βεβαίως- πολιτικού ελέγχου της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, δηλαδή των Περιφερειών και των δήμων.
Το περασμένο καλοκαίρι με τροπολογία του υπουργού Εσωτερικών, Μ. Βορίδη, σε πολυνομοσχέδιο-«σκούπα, επανήλθε το καθεστώς των κυβερνητικά διορισμένων γραμματέων στις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις» («Δοτοί Γραμματείς και “γαλάζιοι” Φαρισαίοι»). Μέχρι σήμερα, επικεφαλής των συγκεκριμένων κρατικών οντοτήτων είναι οι Συντονιστές, οι θέσεις των οποίων στελεχώνονται από πρόσωπα της υπαλληλικής/υπηρεσιακής ιεραρχίας. Οι εν λόγω υπηρεσιακές θέσεις ευθύνης διατηρούνται, ωστόσο με περιορισμένα και αμιγώς διοικητικά καθήκοντα. Με την επίμαχη τροπολογία (άρθρα 63-64 του νόμου 4954/2022) οι κυβερνητικά διορισμένοι γραμματείς θα προΐστανται όλων των υπηρεσιών της Αποκεντρωμένης Διοίκησης, ενώ θα συγκεντρώνουν ένα σύνολο καθηκόντων «για την άσκηση της κυβερνητικής πολιτικής για θέματα που αφορούν την αποκεντρωμένη διοίκηση», άρα και όλη την πολιτική εξουσία επί περιφερειαρχών και δημάρχων.
Βασική αρμοδιότητα των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων είναι η εποπτεία και ο έλεγχος της νομιμότητας των αποφάσεων των ΟΤΑ, ενώ στο παρελθόν (2014 και πίσω), οπότε ίσχυε επίσης ο «θεσμός» του κυβερνητικά διορισμένου γραμματέα, ήταν συχνές οι παρεμβάσεις ακόμη και για τη μεταφορά προς ταφή απορριμμάτων από μία Περιφέρεια προς άλλη. Ενα τέτοιο κομματικά επιλεγμένο πρόσωπο «έχει τεράστια πολιτική ισχύ. Συγκεντρώνει κρατικές εξουσίες και μπορεί να μπλοκάρει σχέδια δημάρχων ή περιφερειαρχών, λέγοντας: “στοπ, εγώ είμαι το κράτος”», περιγράφει συνοπτικά στην «Εφ.Συν.» έμπειρο αυτοδιοικητικό στέλεχος, ενώ άλλες πηγές συμπληρώνουν και τα περιθώρια που έχει ένας διορισμένος από την κυβέρνηση γραμματέας να «είναι ένας εν δυνάμει εκλογικός μηχανισμός».
Σημειώνεται ότι, επιχειρηματολογώντας υπέρ της προαναφερθείσας τροπολογίας, ο κ. Βορίδης είχε κάνει λόγο για αλλαγές που προωθούνται κατ’ αναλογία με το μοντέλο του «επιτελικού κράτους» στα υπουργεία, ενώ έχει παρουσιάσει ως «στρατηγική επιλογή της κυβέρνησης» την ενίσχυση του ρόλου των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων.
Τα ονόματα
Ποιοι θα διοριστούν γραμματείς; Για την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Θεσσαλίας-Στερεάς Ελλάδας έχει «κλειδώσει» το όνομα του πρώην δημάρχου Λαρισαίων, Κώστα Τζανακούλη, υπό το δεδομένο ότι σε πρόσφατη συνεδρίαση της ΚΕΔΕ δήμαρχοι έσπευσαν να του ευχηθούν «καλή αρχή» – ο ίδιος υπήρξε επικεφαλής της προσκείμενης στη Ν.Δ. αυτοδιοικητικής παράταξης στην ΚΕΔΕ μέχρι το 2014.
Για την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αττικής, σύμφωνα με διασταυρωμένες πληροφορίες προορίζεται ο πρώην δήμαρχος Χαλανδρίου Γρηγόρης Ζαφειρόπουλος – υποψήφιος ευρωβουλευτής με τη Ν.Δ. το 2014 και αδερφός του δολοφονημένου το 2017 δικηγόρου Μιχάλη Ζαφειρόπουλου.
Για την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Μακεδονίας-Θράκης, πληροφορίες θέλουν να συζητείται το όνομα του πρώην δημάρχου Δέλτα, Μίμη Φωτόπουλου, ο οποίος πρόσφατα απομακρύνθηκε από τη θέση του γενικού γραμματέα Δήμου Θεσσαλονίκης με απόφαση Κων. Ζέρβα, αλλά βρίσκεται σήμερα σε θέση συμβούλου του νυν συντονιστή της εν λόγω Αποκεντρωμένης Διοίκησης. Ομως, σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, στερείται κάποιων απαραίτητων τυπικών προσόντων, επομένως θεωρείται πιο πιθανή η ανάληψη του αξιώματος από την Ελένη Φύκα, νυν γενική γραμματέα στον Δήμο Καλαμαριάς, η οποία υπήρξε «δεξί χέρι» του περιφερειάρχη Κεντρικής Μακεδονίας Απ. Τζιτζικώστα και θεωρείται «πολύ δυνατό χαρτί» στον χώρο της Ν.Δ. στη Θεσσαλονίκη.
Για την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Ηπείρου-Δυτικής Μακεδονίας, σύμφωνα με τοπικά δημοσιεύματα συζητείται το όνομα του Σεραφείμ Λιάπη, πρώην υποδιοικητή του ΙΚΑ (2009), υποψήφιου βουλευτή της Ν.Δ. στην Ευρυτανία και ξαδέρφου του πρώην υπουργού Πολιτισμού Μιχ. Λιάπη.
Ποια η θητεία των διορισμένων γραμματέων; Αγνωστο. Σύμφωνα με τον κυβερνητικό νόμο, «διορίζονται και παύονται με απόφαση του υπουργού Εσωτερικών». Πιο ξεκάθαρη εικόνα πάντως υπάρχει για τις αποδοχές τους. Σύμφωνα με την έκθεση του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους που συνόδευε την τροπολογία, το ετήσιο κόστος μισθοδοσίας των επτά γραμματέων υπολογίζεται σε 395.000 ευρώ, κάτι που μεταφράζεται σε μηνιαίες αποδοχές 4.700 ευρώ από τα χρήματα των φορολογουμένων.
