Οι αγορές μυρίζονται τη «συστημική αδυναμία» της και άρχισαν την επίθεση στο ευρώ. Επίκεντρο του ευρωπαϊκού ρίσκου, πλέον, η Γερμανία. Πληροφορίες για «συνασπισμό» κερδοσκοπικών κεφαλαίων με στόχο μαζική επίθεση στο ευρωνόμισμα | Πηγή: efsyn.gr, Πάνος Κοσμάς
Το 2012 η χρεοκοπημένη Ελλάδα ήταν το επίκεντρο του ευρωπαϊκού πολιτικού ρίσκου – και πλήρωσε σκληρό αντίτιμο ωσάν εκείνη η κρίση του ευρώ να ήταν όλη δική της. Υστερα από τον πόλεμο στην Ουκρανία, σε επίκεντρο του ευρωπαϊκού πολιτικού ρίσκου αναδείχθηκε η Ιταλία – πολύ μεγάλη για να «πέσει», αλλά και πολύ μεγάλη για να «τιμωρηθεί» όπως η Ελλάδα.
Ενώ ο Αύγουστος του 2022 βαίνει προς το τέλος του, έχουμε τα προδρομικά σημάδια μετατόπισης του ευρωπαϊκού πολιτικού ρίσκου ακόμη βορειότερα και –από άποψη βαρύτητας– κεντρικότερα: στην ίδια τη Γερμανία! Αν αυτή η «εικόνα» εμπεδωθεί τους επόμενους μήνες, είναι μείζον ερώτημα, με τεράστια οικονομική και πολιτική σημασία.
Προς το παρόν, έχουμε ένα αξιοσημείωτο οικονομικό δεδομένο: το ευρώ αντιμετωπίζει την τελευταία βδομάδα συντονισμένη επίθεση, που οδήγησε χθες την ισοτιμία του με το δολάριο (ευρώ/δολάριο) κάτω από το 1:1 για πρώτη φορά έπειτα από δύο δεκαετίες!
Από μόνο του αυτό το γεγονός θα μπορούσε κάλλιστα να μη σηματοδοτεί κάτι σημαντικότερο από μια αξιοσημείωτη μετάπτωση της ισοτιμίας του ευρωνομίσματος – και οι εξελίξεις τους επόμενους μήνες μπορεί να επικυρώσουν μια τέτοια ερμηνεία.
Ωστόσο, είναι η πρώτη φορά στην ιστορία της ευρωζώνης που συγκεντρώνονται τόσο πολλές αποχρώσες ενδείξεις ότι το «ξύλο» που «τρώει» το ευρώ στις αγορές την τελευταία βδομάδα δεν μπορεί να αποδοθεί σε καθαρά οικονομικούς παράγοντες, αλλά οφείλεται σε «επιθέσεις» από κεφάλαια που «οσμίζονται» συστημική αδυναμία του ευρώ.
Η υπόθεση αυτή στηρίζεται ή και τροφοδοτεί «μισές» ή αναπόδεικτες πληροφορίες, εκτιμήσεις και φήμες, που προέρχονται από τις αγορές, ότι μεγάλα κερδοσκοπικά κεφάλαια έχουν συνασπιστεί για να πραγματοποιήσουν «μαζική» επίθεση στο ευρώ και ότι η χθεσινή πτώση της ισοτιμίας του με το δολάριο κάτω από το 1:1 δεν είναι παρά το πρώτο στάδιο αυτής της επίθεσης.
Καθίζηση σε ευρώ και ομόλογα
Χθες, το ευρωνόμισμα δεν έσπασε απλώς το φράγμα του 1:1 με το δολάριο, αλλά έκανε πραγματική «βουτιά» κάτω από αυτό το όριο. Στις 6 το απόγευμα, η ισοτιμία είχε φτάσει στο 0,9937, καταγράφοντας ημερήσια πτώση 1% και εβδομαδιαία σχεδόν 2,2%, χωρίς να διαφαίνεται τάση σταθεροποίησης.
Το ευρώ παρέσυρε στην πτώση του και τα ευρωπαϊκά ομόλογα, των οποίων οι αποδόσεις εκτινάχτηκαν σε απόλυτη αναλογία με την κατακρήμνιση της ισοτιμίας του ευρώ. Αναπόφευκτα και αναμενόμενα, αφού η πτώση της ισοτιμίας του ευρώ απαξιώνει αντίστοιχα όλες τις αξίες σε ευρώ, άρα και τα ευρωπαϊκά ομόλογα.
Το αποτέλεσμα είναι ένα αυγουστιάτικο Sell off στα ευρωπαϊκά ομόλογα… Η αποχρώσα ένδειξη που παραπέμπει σε συστημικό πρόβλημα του ευρώ και όχι απλώς σε πρόβλημα των ομολόγων της ευρωπεριφέρειας είναι το γεγονός ότι η εκτίναξη των αποδόσεων αφορά εξίσου και τα ομόλογα του ευρωπαϊκού κέντρου, περιλαμβανομένων των γερμανικών και των γαλλικών. Τα δεδομένα του πίνακα που παραθέτουμε είναι αποκαλυπτικά:
● Οι «ταχύτητες» είναι εντυπωσιακές: Μέσα σε μία βδομάδα είχαμε εντυπωσιακή αύξηση των αποδόσεων των ομολόγων όλων των κρατών-μελών από 40 έως 60 μονάδες βάσης!
● Το πρόβλημα δεν εντοπίζεται πλέον στα ομόλογα του ευρωπαϊκού Νότου (εκεί, απλώς, οι «ταχύτητες» ανόδου είναι μεγαλύτερες), αλλά αφορά επίσης τα ομόλογα Γερμανίας και Γαλλίας.
● Η Ελλάδα και η Ιταλία είναι μόνες τους μια πρώτη «ταχύτητα» στην αύξηση των αποδόσεων, φτάνοντας ήδη σε «μη αποδεκτά» επίπεδα. Στις 26/7 η απόδοση του ελληνικού 10ετούς ομολόγου ήταν 2,94%, 29 μονάδες βάσης κάτω από την απόδοση του ιταλικού 10ετούς. Λιγότερο από έναν μήνα μετά, βρίσκεται 20 μονάδες βάσης πάνω από το ιταλικό (στο 3,7810, έναντι 3,5840). Αλλη μία ένδειξη ότι οι αγορές τιμολογούν πλέον το πολιτικό ρίσκο της ζώνης του ευρώ και μέσα σε αυτό το πολιτικό ρίσκο ξεχωριστών χωρών…
Τα αδιέξοδα της ΕΚΤ και η Γερμανία σαν end game
Πρόσφατα η ΕΚΤ ανακοίνωσε το νέο «εργαλείο» παρέμβασης για τη στήριξη των ευρωπαϊκών ομολόγων, το TPI. Και μόνο η ανακοίνωσή του και με τη συνδρομή κάποιων επαναγορών ομολόγων της ευρωπεριφέρειας από τις λήξεις ομολόγων του Βορρά, ήταν αρκετά για ένα εικοσαήμερο να μειώσουν σημαντικά τις αποδόσεις των ομολόγων του Νότου αλλά και του Βορρά.
Η ξαφνική επίθεση στο ευρώ την τελευταία βδομάδα ανέτρεψε άρδην τα δεδομένα και τώρα το τοπίο και οι προκλήσεις για την πολιτική της ΕΚΤ είναι τελείως διαφορετικά: το πρόβλημα στις αποδόσεις των ομολόγων απορρέει από το πλήγμα στην αξιοπιστία του ευρώ, το δε πλήγμα στην αξιοπιστία του ευρώ παραπέμπει πλέον στη μετατόπιση του πολιτικού ρίσκου στην ίδια τη Γερμανία: στην ικανότητα του πολιτικού της συστήματος να εγγυηθεί την ευρωπαϊκή ενότητα αλλά και την ίδια την πολιτική σταθερότητα στη Γερμανία στις σκληρές συνθήκες του χειμώνα που έρχεται…
Οσο για την Ελλάδα, από τη στιγμή που το πρόβλημα απορρέει πλέον από το ευρώ, δεν υπάρχουν «ελέφαντες» όπως η Ιταλία για να κρυφτεί πίσω από το δικό τους πρόβλημα. Το μεγάλο τεστ για το TPI θα έρθει πρώτο – και σχετικά σύντομα. Αν η ΕΚΤ δεν το περάσει, θα ακολουθήσει κάποια στιγμή και το τεστ του ελληνικού «μαξιλαριού» ρευστότητας. Τόσο για το ένα όσο και για το άλλο, ισχύει το ίδιο: η αξία τους έγκειται στο «κύρος» τους, στο να μη χρειαστεί να «επιστρατευτούν». Ετσι και χρειαστεί να «επιστρατευτούν», σύντομα θα χάσουν κάθε αξία…
Νέα μείωση επιτοκίων στην Κίνα
Ενώ η Fed ετοιμάζεται για την επόμενη αύξηση επιτοκίου και η ΕΚΤ θεωρείται βέβαιο ότι θα την ακολουθήσει τον Σεπτέμβριο εκτιμώντας την αύξηση του κόστους του χρήματος ως πανάκεια κατά της δίδυμης απειλής πληθωρισμού και ύφεσης, η Κίνα, για τους ίδιους περίπου λόγους, κινείται στον αντίποδα. Χθες η Λαϊκή Τράπεζα της Κίνας ανακοίνωσε μείωση των βασικών επιτοκίων δανεισμού, ενώ μείωσε και το επιτόκιο με το οποίο καθορίζονται τα ενυπόθηκα δάνεια, σε μια προσπάθεια αναζωογόνησης της οικονομίας που πιέζεται από την κρίση περιουσιακών στοιχείων και την αναζωπύρωση των κρουσμάτων COVID-19. Το ετήσιο επιτόκιο δανεισμού μειώθηκε στο 3,65%, ενώ το πενταετές LPR μειώθηκε στο 4,30%.