Λίγα λόγια για το βιβλίο «Οι απρόκλητοι φιλοξενούμενοι» του Έρβιν Σεχού από τη Νάγια Νικολάου, μέλος του Συλλόγου Εργαζομένων Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αιγαίου:
Στο βιβλίο του «οι απρόσκλητοι φιλοξενούμενοι», ο Έρβιν Σέχου αφηγείται τα τριάντα χρόνια της αλβανικής μετανάστευσης στην Ελλάδα από τη σκοπιά του μετανάστη, ενώ παράλληλα ερμηνεύει και αναλύει το κοινωνικό πλαίσιο της αλβανικής μετανάστευσης από τη σκοπιά του ερευνητή. Μέσω αυτοεθνογραφικών αναφορών, περιγραφών και αναλύσεων της ζωής των Αλβανών στην Αλβανία από την εποχή του «υπαρκτού σοσιαλισμού» και της ζωής τους στην Ελλάδα, ο συγγραφέας βοηθάει τον αναγνώστη να κατανοήσει την αλβανική μετανάστευση στην Ελλάδα και να αποκτήσει εικόνα της αλβανικής κοινωνίας.
Στις αρχές της δεκαετίας του 90, η πτώση του ανατολικού μπλοκ(και το μεταναστευτικό κύμα που ακολούθησε) αποτέλεσε την ευκαιρία για το ελληνικό κεφάλαιο να αναζητήσει φτηνά εργατικά χέρια μεταναστών και ταυτόχρονα «ευκαιρίες» επενδύσεων στα Βαλκάνια. Η Ελλάδα από χώρα αποστολής μεταναστών, γίνεται χώρα υποδοχής για πρώτη φορά μεταπολεμικά, με τους Αλβανούς να αποτελούν διαχρονικά την πλειοψηφία των μεταναστών. Όπως θα διαπιστώσει ο αναγνώστης, οι Αλβανοί μετανάστες ένιωθαν ενοχικά ως «απρόσκλητοι φιλοξενούμενοι», όμως για τους Έλληνες, στην πραγματικότητα, ήταν«προσκεκλημένοι ανεπιθύμητοι», καθώς ενώ προσκλήθηκαν για να γίνουν υποκείμενα εκμετάλλευσης χάριν της μεγέθυνσης της ελληνικής οικονομίας με φτηνά εργατικά χέρια, έγιναν και υποκείμενα ρατσισμού.
Ο συγγραφέας διακρίνει τρεις περιόδους στην αλβανική μετανάστευση, η οποία άγγιξε σχεδόν ολόκληρη την κοινωνία σε Ελλάδα και Αλβανία και επηρέασε όλο το πολιτικό φάσμα στην Ελλάδα. Κατά την πρώτη περίοδο, είχε χαρακτηριστικά προσωρινής καταναγκαστικής μετακίνησης, για οικονομικούς κυρίους λόγους, εμπεριέχοντας μια τάση φυγής και απελευθέρωσης από το αλβανικό καθεστώς. Στην Ελλάδα, οι Αλβανοί μετανάστες γίνονται πολυτεχνίτες, ενώ υποβάλλονται σε μηχανισμούς αφομοίωσης (αλλαγή των ονομάτων τους σε ελληνικά, βαπτίσεις),προκειμένου να επιβιώσουν χωρίς νομιμοποιητικά έγγραφα στην ξενοφοβική ελληνική κοινωνία.
Η δεύτερη περίοδος ξεκινάει μετά την ένοπλη εξέγερση των Αλβανών λόγω της οικονομικής κρίσης στην Αλβανία (πυραμίδες) το 1997 και τη μετακίνηση οικογενειών από την Αλβανία στην Ελλάδα, όπου πλέον η μετανάστευση αποκτά πιο μόνιμα χαρακτηριστικά και οι Αλβανίδες μετανάστριες αναλαμβάνουν σημαντικό και κάποιες φορές κυρίαρχο ρόλο στην αλβανική οικογένεια. Κατά την περίοδο αυτή υλοποιούνται μεγάλα κατασκευαστικά έργα στην Ελλάδα, όπως η προετοιμασία των Ολυμπιακών Αγώνων, και οι Αλβανοί μετανάστες αποκτούν σταδιακά άδειες διαμονής. Μετά το 1998, η αντίσταση των Αλβανών μεταναστών στην καταπίεση και τον ρατσισμό αποκτάει σταδιακά πιο συλλογικά χαρακτηριστικά, όπως η μαζική πορεία αλβανικών οργανώσεων με αφορμή τη δολοφονία του Σελνίκου το 2001 και η ανάγκη για συλλογική δράση λόγω της δολοφονίας του Γραμόζ, μετά τον ποδοσφαιρικό αγώνα Αλβανίας – Ελλάδας το 2004.
Η τελευταία περίοδος, με την οποία ο συγγραφέας καταπιάνεται λιγότερο, ξεκινάει από την υποβόσκουσα -μετά το τέλος των Ολυμπιακών Αγώνων- οικονομική κρίση και τη μερική επιστροφή των Αλβανών στη χώρα τους ή τη μετεγκατάστασή τους σε άλλες χώρες της Δύσης. Από το 2015 και μετά, παρότι ο ρατσισμός και η εκμετάλλευση δεν έπαψαν, αν και μετριάστηκαν, τα φώτα της δημοσιότητας έπεσαν στα προσφυγικά ρεύματα από την ευρύτερη Μέση Ανατολή.
Το βιβλίο αυτό έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον σήμερα, καθώς κάνει ανασκόπηση μιας εποχής που ξεκινάει με την ήττα του ανατολικού μπλοκ, τις μεταναστευτικές ροές από την Ανατολική Ευρώπη και την κυριαρχία του νεοφιλελευθερισμού και καταλήγει λίγο πριν τη νέα εποχή που αναδύεται από τον πόλεμο στην Ουκρανία η οποία προκαλεί παγκόσμιες γεωπολιτικές και κοινωνικές ανακατατάξεις. Βοηθάει με αυτόν τον τρόπο τον αναγνώστη να αντιληφθεί το κοινωνικό πλαίσιο μιας ολόκληρης εποχής, μέσω των μεταναστών από την Αλβανία που ζουν στην Ελλάδα, προκειμένου να αναστοχαστεί τη νέα ιστορική περίοδο που θα ζήσουμε.
