ΓΣΕΕ: Γενική Συνομοσπονδία Εργατών Ελλάδας. Θεωρητικά δηλαδή είναι ο φορέας εκείνος ο οποίος συγκεντρώνει τις ανησυχίες, τα προβλήματα και τις διεκδικήσεις των εργατών της Ελλάδας. Μέχρι στιγμής όλη η προηγούμενη πρόταση είναι λάθος, τουλάχιστον με βάση τα τωρινά δεδομένα.
Η ΓΣΕΕ δημιουργήθηκε σε μια εποχή που η παραγωγική διαδικασία ήταν λιγότερο περίπλοκη, ο καπιταλισμός άλλης μορφής και τα ταξικά συμφέροντα ίσως πιο ευδιάκριτα. 100 χρόνια μετά η ΓΣΕΕ έχει καταλήξει ένας γραφειοκρατικός, κατά πολλούς ίσως και κερδοσκοπικός οργανισμός, ο οποίος έχει αποκοπεί από την εργατική τάξη, αναπαράγεται με από ένα μικρό τμήμα εργαζομένων, αφού συμμετέχουν στις αρχαιρεσίες της ούτε το 10%, και μάλιστα με ένα εκτεταμένο σύστημα νοθείας και εργοδοτικών σωματείων σφραγίδας. Κατάντησε ένας οργανισμός που εκφράζει τα «επαγγελματικά» της μόνιμα στελέχη, τα ρουσφέτια τους και μελλοντικούς υπουργούς.
Καμία έκπληξη λοιπόν που δεν μπορεί να εκφράσει πια τα συμφέροντα κανενός άλλου εκτός από τους προαναφερθέντες. Σκεφτείτε για παράδειγμα αν ξέρετε κάποιον ή κάποια εργαζόμενο ή εργαζόμενη που να είχε κάποιο πρόβλημα στο χώρο εργασίας του και να σκέφτηκε να απευθυνθεί στη ΓΣΕΕ.
Παρ’ όλα αυτά, η ΓΣΕΕ καταφέρνει να διατηρεί επιχορηγήσεις, μεγάλα γραφεία, επιρροή στους κάθε φορά κυβερνητικούς κύκλους, καθώς και να έχει σχεδόν μόνιμους εκλεγμένους τους ίδιους τα τελευταία 25 χρόνια στην ανώτερη βαθμίδα των οργάνων της. Τα οποία θεωρητικά υπάρχουν για να οργανώνουν την ταξική πάλη και να στηρίζουν τα σωματεία και τους εργαζόμενους. Πρακτικά χρησιμοποιούνται για κομματικές φιέστες, διοργάνωση εκλογών, «ενίσχυση» βουλευτικών και υπουργικών γραφείων, και πάντα σαν άλλοθι προκειμένου θεωρητικά να «εξασφαλίζετε» και η συναίνεση των …εργαζόμενων στις πλήθος διαβουλεύσεις του κοινωνικού εταιρισμού με τον ΣΕΒ, με την τρόικα, με την εκάστοτε κυβέρνηση. Φαινόμενο που εντέχνως καλλιέργησε το παλιό ΠΑΣΟΚ το ορθόδοξο τη δεκαετία του 80 με την αυριανή στο χέρι, με την ίδια επιτυχία συνέχισε η «ανανεωτική» πτέρυγα Σημίτη και με το ίδιο πάθος όλες οι μνημονιακές κυβερνήσεις της τελευταίας δεκαετίας.
Η ΓΣΕΕ λοιπόν κατάφερε αντί να οργανώσει τα σωματεία, να τα αφυδατώσει και να τα καταστήσει σφραγίδες με bullets αιτημάτων και αρχηγούς που προετοίμαζαν την βουλευτική τους καμπάνια. Οι απεργίες της συνήθως δεν αφορούν κανένα, προκηρύσσονται μια μέρα πριν τη διεξαγωγή τους και οι συνελεύσεις των σωματείων δε γίνονται σχεδόν ποτέ.
Ένα κομμάτι της Αριστεράς και της αναρχίας διέγνωσε ορισμένες προβληματικές νωρίς (ΚΚΕ, ΝΑΡ, αναρχοσυνδικαλιστές, ΑΚ) χωρίς όμως να κάνει ένα βήμα για πλήρη διαχωρισμό και αποδέσμευση. Ο διαχωρισμός υπήρξε κυρίως χωροταξικός σε πορείες ανάλογα με την περίσταση (ΚΚΕ-ΠΑΜΕ) ή σε επίπεδο κινηματικού συντονισμού (ΝΑΡ). Το υπόλοιπο κομμάτι της Αριστεράς (ΣΥΡΙΖΑ, ΣΕΚ, ΑΡΑΝ) ουσιαστικά αποτελούσαμε τον κύριο κορμό των πορειών της ΓΣΕΕ, προσδοκώντας την αλλαγή των συσχετισμών.
Και οι δύο αντιλήψεις (κυρίως η δεύτερη) κάνουν μια λάθος παραδοχή. Ότι υπάρχει μια σχετική βάση η οποία κάποια στιγμή θα αλλάξει το εποικοδόμημα. Η πλειοψηφία των εργαζόμενων δεν ασχολείται με τα σωματεία ή τη ΓΣΕΕ, ενώ σε ένα βαθμό πλέον και να ήθελε δε θα μπορούσε να συμμετέχει σε αυτά (μετανάστες, εποχιακοί, επικουρικοί, ανασφάλιστοι, ελαστικά εργαζόμενοι). Όλα αυτά συγκλίνουν και στη διαφοροποίηση της φυσιογνωμίας των εργαζομένων. Κοινώς δε σημαίνει ότι στον ίδιο χώρο ή κλάδο, όλοι οι εργαζόμενοι έχουν τα ίδια συμφέροντα ή τις ίδιες διεκδικήσεις. Γιατί ένας γιατρός που βγάζει 10000 ευρώ το μήνα μαύρα από φακελάκια δε θα μπει στη διαδικασία να κινητοποιηθεί αν του κόψουν 100 ευρώ από το μισθό του ή αν δε λαμβάνει τα ρεπό. Ένα διευθυντικό στέλεχος τράπεζας δεν έχει τα ίδια προβλήματα που έχει ένας ενοικιαζόμενος εργαζόμενος ενός καταστήματος της ίδιας τράπεζας, όπως και ο διευθυντής μιας μεγάλης αλυσίδας σουπερ – μάρκετ προφανώς δεν «συγκινείται» με το γεγονός ότι οι εργαζόμενοι της αλυσίδας είναι δηλωμένοι 4ώρη εργασία αλλά δουλεύουν 8ωρο απλήρωτοι! Απέναντι στη δημιουργία αριστοκρατικών στρωμάτων εντός της εργατικής τάξης, η απάντηση δε μπορεί να είναι η αλλαγή των συσχετισμών.
Αυτό φάνηκε και την περίοδο των πρώτων μνημονιακών χρόνων (2010-2013), όπου μεγάλη μάζα του κόσμου και των εργαζομένων κινητοποιήθηκε, όχι όμως μέσα από τα σωματεία και τη ΓΣΕΕ, ενώ πολλές φορές συγκρούστηκε μαζί τους στις τότε πορείες. Και μετά το πέρας της περιόδου αυτής δε «γύρισε» στα σωματεία για να αλλάξει τους συσχετισμούς. Χρειάζεται λοιπόν μια de profundis επαναθεμελίωση των δομών και των στόχων του εργατικού κινήματος.
Στόχο που αν η ΓΣΕΕ είχε το ελάχιστο στοιχείο αξιοπρέπειας θα μπορούσε να αναδείξει στην επέτειο των 100 χρόνων της. Αντί αυτού επέλεξε να γεμίσει κανάλια και ραδιόφωνα με μια διαφήμιση που αναφέρει πως είναι δημοκρατικό δικαίωμα των εργατών να γίνει το συνέδριο της. Αν όντως βέβαια νοιαζόταν η ΓΣΕΕ, όπως λέει η διαφήμιση, για τους εργαζόμενους, τότε θα δαπανούσε τα ίδια χρήματα για σποτάκια κινητοποιήσεων και για ενημέρωση, κάτι το οποίο δεν έκανε ποτέ. Γιατί μόνος στόχος του μηχανισμού αυτού είναι να αναπαράγει ή να διευρύνει την εξουσία του.
Υπάρχει η ανάγκη λοιπόν για τη δημιουργία σωματείων που εκ καταστατικού θα μπορούν να εγγράφουν τους εργαζόμενους με κοινά συμφέροντα στο ίδιο εργασιακό περιβάλλον, ανεξαρτήτως μορφής σύμβασης και εργασίας. Λίγες τέτοιες προσπάθειες έχουν γίνει στο παρελθόν, όπως η ίδρυση του Σωματείου Άνευ Ειδικότητας Νέων Ιατρών Αχαΐας, το οποίο ήταν το πρώτο που περιλάμβανε γιατρούς από ΜΚΟ, αγροτικούς και επικουρικούς και συνάντησε στην ίδρυση του αντιδράσεις από τη γραφειοκρατική ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ αλλά και τους αιώνιους συνδικαλιστές των νοσοκομείων. Αντίστοιχο σωματείο που συνεχίζει ακόμα είναι το Σωματείο Βάσης Εργαζομένων σε ΜΚΟ.
Εδώ λοιπόν γεννάται ένα δίλημμα. Όχι μόνο τι σωματεία, αλλά και τι αριστερά χρειαζόμαστε.
Υπάρχει η επιλογή των σωματείων και της αριστεράς η οποία θέλει να γίνει χαλίφης στη θέση του χαλίφη, να κοιμάται πρόεδρος σωματείου και να ξυπνά διοικητής σε νοσοκομείο, να κοιμάται πρόεδρος της ΓΣΕΕ και να ξυπνά υπουργός εργασίας. Και όταν ξεκινούν οι συνδιαλλαγές και οι συμβιβασμοί, αλλάζει ο φορέας στον οποίο απευθύνεσαι και απολογείσαι. Δεν είναι πλέον οι εργαζόμενοι, αλλά το κονκλάβιο του κόμματος εξουσίας και οι εργοδότες.
Υπάρχει η επιλογή των σωματείων και της αριστεράς που δεν ενδιαφέρεται για τη συμμετοχή του κόσμου, αρκεί οι αποφάσεις να είναι ριζοσπαστικές. Που δεν ενδιαφέρεται για την ύπαρξη συνελεύσεων, αρκεί να υπάρχει ένα ΔΣ και ένας πρόεδρος να βαρά σφραγίδες και να βγαίνει σε κανάλια.
Υπάρχει τέλος, ή μάλλον προσπαθεί να επιβιώσει ανάμεσα στη σκύλα του οπορτουνισμού και τη Χάρυβδη της γραφειοκρατίας, η Αριστερά που βλέπει τον εαυτό της ως κομμάτι των εργαζομένων, που χρειάζεται νέες δομές, νέες συσπειρώσεις, μακριά από κλειστά γραφεία, από συνδιαλλαγές και από μπαλωμένα λάβαρα του παρελθόντος.
Και αυτή η αριστερά δε χωρά σ’ αυτή τη ΓΣΕΕ. Θα είναι εκτός, με την πλειοψηφία των εργαζομένων, ώσπου να βρει το δρόμο του συντονισμού και της οργάνωσης, μέσα από μια νέα δομή του συνδικαλιστικού κινήματος, που θα ενισχύει την άμεση συμμετοχή των εργαζομένων στη ζωή των συνδικάτων και θα εξασφαλίζει την ενότητα όλων των εργαζομένων, ντόπιων και αλλοδαπών, δημόσιου και ιδιωτικού τομέα.
Γιατί το μόνο που χωρά εκεί μέσα, σε αυτό το συνέδριο σκιών και παραγόντων είναι αηδία.
Άλλωστε το πρόσφατο συνέδριο στο Καβούρι, που ήταν μονοήμερο και μόνο εκλογικό και πραγματοποιήθηκε με αστυνομική και δικαστική προστασία, πέρα από το γενικό επικοινωνιακό των απ’ έξω κινητοποιήσεων, απέδειξε στην πράξη και με την νομιμοποίηση του ΠΑΜΕ δυστυχώς, ότι αυτοί που μπήκαν μέσα στο Καβούρι κατά βάση ενδιαφέρονται μόνο για το τομάρι τους!
