14.4 C
Athens
Παρασκευή, 14 Φεβρουαρίου, 2025

Η ταξική πάλη και τα κοινωνικά χαρακτηριστικά της Επανάστασης του 1821

Από το Γιώργη Χρήστου

Πρόσφατα

Η εθνικοαπελευθερωτική επανάσταση του 1821, μέσα από την οποία ξεπήδησε το νεοελληνικό κράτος, είναι καταγεγραμμένη με βάση τα μυθεύματα και τους μύθους της κυρίαρχης ιστοριογραφίας και ακολουθεί τις ταγές της εκάστοτε κυρίαρχης τάξης. Τα αερόμυθα της «ιστορικής» καταγραφής σκοπό έχουν τη συσκότιση και την απόκρυψη πληροφοριών γύρω από το θέμα, αλλά και την εξυπηρέτηση της ιδεολογίας και των ιδεολογημάτων του ταξικού αντιπάλου της εργατικής τάξης. Για παράδειγμα, στην ιστορικά καταγραφή των γεγονότων «σκεπάζεται» ο δόλιος και ύποπτος ρόλος των προεστών ή των κοτζαμπάσηδων αλλά και του ανώτερου κλήρου, «ξεπλένονται» οι προστάτιδες δυνάμεις και «αγιάζεται» ο ρόλος τους κτλ.

Γεγονός είναι ένα, όσον αφορά στην Επανάσταση του 1821 και τις παραμονές τής έναρξής της:

– το μεγάλο μέρος του λαού, αγρότες, ναύτες, ακτήμονες, ελεύθεροι επαγγελματίες, κλέφτες και αρματολοί, κατώτατος κλήρος, μικρέμποροι, δάσκαλοι, διανοούμενοι, γυρολόγοι, εργάτες, που αποτελούν και τη δραστήρια δύναμη της επανάστασης και θέλουν, πιστεύουν στον αγώνα για την Εθνική Ανεξαρτησία και την Κοινωνική Ελευθερία,

– σε αντίθεση με τον ανώτερο κλήρο και μεσαίο κλήρο, το Πατριαρχείο, τους κοτσαμπάσηδες, τους προεστούς, μέρος της τότε αστικής τάξης, που δημιουργήθηκε μέσα από το εμπόριο και το εφοπλιστικό κεφάλαιο, δε θέλουν κάτι τέτοιο είτε γιατί θα χάσουν… προνόμια, είτε γιατί προσδοκούν αλλού, όπως, για παράδειγμα, το να πάρουν τις ιδιοκτησίες γης των Τούρκων.

Σε γενικές γραμμές, η ελληνική επανάσταση ήταν εθνική με την έννοια της συμμαχίας διαφορετικών κατεκτημένων κοινωνικών τάξεων εναντίον των Οθωμανών. Δεν είχε, όμως, πληβειακό «εργατικό» χαρακτήρα, καθώς δεν υπήρχαν μεγάλα αστικά και βιοτεχνικά κέντρα και άρα αυτό που λέμε σήμερα Εργατική Τάξη. Με βάση τα τότε δεδομένα, είναι και αστική δημοκρατική υπό την έννοια ότι αντιπαρατίθεται στην οθωμανική απολυταρχία και εγκαθιδρύει ένα δημοκρατικό πολιτικό σύστημα. Επιπλέον, αποτέλεσε έναν πολιτικό σεισμό μέσα σε μια Ευρώπη βαθιά συντηρητική και αντιδραστική. Μάλιστα, το κίνημα του φιλελληνισμού που αναπτύχθηκε δεν ήταν παρά η ανάταση των φιλελεύθερων ιδεών και η διεθνιστική αλληλεγγύη όλων των ριζοσπαστών και επαναστατών της Ευρώπης.


Το ergasianet.gr επαναφέρει την εκπομπή «Στη δουλειά & στον αγώνα», της 24ης Μάρτη 2018, όπου είχε ασχοληθεί με τον κοινωνικό χαρακτήρα της Επανάστασης του 1821, με σημαντικό αρωγό στην προσπάθεια αυτή τον ιστορικό, ερευνητή και συγγραφέα Γιώργο Αλεξάτο.

Παρόμοια Άρθρα

Παρατάξεις