Παραμονή των προσφύγων στα hotspots για περισσότερο χρόνο απ’ ό,τι είναι προορισμένο, με αποτέλεσμα υπερσυσώρρευση πληθυσμού και κακές συνθήκες διαβίωσης, καταγράφει έκθεση του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου που δόθηκε χθες στη δημοσιότητα.
Οπως σημειώνεται στην έκθεσή των ελεγκτών, τα κέντρα υποδοχής και ταυτοποίησης (hotspots) σε Ελλάδα και Ιταλία λειτουργούν μεν, υπάρχουν όμως ακόμη κρίσιμα ζητήματα προς διευθέτηση, όπως η φροντίδα για τα ασυνόδευτα ανήλικα.
Οπως σημειώνει Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο, «τα hotspots έχουν συμβάλει σημαντικά στη βελτίωση της καταγραφής, της ταυτοποίησης και του ελέγχου ασφαλείας των μεταναστών».
Και συνεχίζει: «πρέπει να γίνουν περισσότερα, καθώς χιλιάδες μετανάστες παραμένουν μετά την άφιξή τους αποκλεισμένοι στα ελληνικά νησιά», σημειώνοντας ότι μεγάλος αριθμός των ατόμων που πλήττονται από την κατάσταση αυτή είναι ασυνόδευτοι ανήλικοι και χρειάζεται να γίνουν περισσότερα ώστε να τους παρασχεθεί βοήθεια. Tο Ελεγκτικό Συνέδριο ασκεί κριτική για τα κράτη-μέλη και τη στάση τους στην κοινή δήλωση ΕΕ-Τουρκίας. «Από τον Μάρτιο του 2016 και έπειτα δεν επιτρέπεται πλέον στους νεοαφιχθέντες στα ελληνικά νησιά να μετακινηθούν προς την ηπειρωτική Ελλάδα και πρέπει, αντ’ αυτού, να υποβάλουν την αίτηση ασύλου τους σε κάποιο hotspot».
Οπως εξήγησε στο «Εθνος» ο Χανς Γκουστάβ Βεσμπεργκ, το ένα εκ των δύο μελών του Συνεδρίου που ήταν αρμόδια για την έκθεση, η επιλογή της μετεγκατάστασης (relocation) δεν είναι διαθέσιμη για κανέναν από τους πρόσφυγες των νησιών, ενώ οι επιστροφές πραγματοποιούνται με αργούς ρυθμούς.
Ο ίδιος επεσήμανε το μείζον ζήτημα που καλούνται να αντιμετωπίσουν και οι δύο χώρες που είναι η έλλειψη κατάλληλων εγκαταστάσεων για τη φιλοξενία και την αντιμετώπιση των περιπτώσεων των ασυνόδευτων ανηλίκων, οι οποίοι υπολογίζονταν στους 2.500 στην Ελλάδα και σε πάνω από 20.000 στην Ιταλία στο τέλος του Σεπτεμβρίου του 2016.
Το «φαγοπότι» στο προσφυγικό συνεχίζεται με απίστευτες ιστορίες
Στο μεταξύ, νέες σελίδες δόξης λαμπρές καταγράφονται στο πάρτι των εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ που έχει στηθεί στο όνομα του ανθρωπισμού και των προσφύγων, καθώς τα κονδύλια συνεχίζουν να πέφτουν βροχή ενώ χιλιάδες άνθρωποι παραμένουν εγκλωβισμένοι στα ελληνικά νησιά και την ενδοχώρα.
Υπενθυμίζεται ότι εδώ και αρκετούς μήνες στο στόχαστρο των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ενωσης έχει βρεθεί η ελληνική Υπηρεσία Ασύλου κατηγορούμενη για καθυστερήσεις στις διαδικασίες.
Πρόκειται για την υπηρεσία η οποία, με προίκα ευρωπαϊκά κονδύλια συνολικού ύψους 65 εκατομμυρίων ευρώ (στα άνω του 1 δισ. που διατίθενται για την Ελλάδα), δέχεται και αξιολογεί τις αιτήσεις τις οποίες υποβάλλουν όσοι φθάνουν στην Ελλάδα προκειμένου να μην επιστραφούν στην Τουρκία βάσει της αποκαλούμενης «συμφωνίας» με την Ε.Ε. που ισχύει από τις 20/3/2016. Προφανής στόχος εκείνης της «συμφωνίας» ήταν να σταματήσουν οι νέες αφίξεις μέσω της άμεσης επιστροφής όσων έφθαναν. Ομως στο μεσοδιάστημα και ενώ έχουν φθάσει πάνω από 22.000 άνθρωποι στα νησιά, έχουν επιστραφεί στην Τουρκία 1.074.
Ενας από τους βασικούς λόγους είναι ότι οι περισσότεροι υποβάλλουν αίτηση για άσυλο και μέχρι αυτή να εξετασθεί σε όλους τους βαθμούς και να απορριφθεί τελεσίδικα, οι επιστροφές «παγώνουν». Η ελληνική κυβέρνηση, στην προσπάθεια να αποσείσει τις ευθύνες της για την καθυστέρηση των διαδικασιών, έχει πει κατά καιρούς πως φταίει αφενός το περίπλοκο καθεστώς και αφετέρου η έλλειψη στελεχών.
Για την απλοποίηση του καθεστώτος έγινε γνωστό τον περασμένο Νοέμβριο ότι ανέλαβε δράση η διεθνής εταιρία συμβούλων Μακένζι. Ανθρωποι της εταιρίας άρχισαν αλλεπάλληλες συναντήσεις με τους αρμοδίους ενώ η ελληνική κυβέρνηση υποστήριζε ότι για το έργο αυτό δεν θα πληρώσει η Ελλάδα, καθώς η εταιρία έχει σειρά συμβάσεων στην Ευρώπη. Ο καιρός πέρασε, οι αλλαγές που πρότεινε η εταιρία ουδέποτε έγιναν γνωστές. Σύμφωνα όμως με απόλυτα έγκυρες πληροφορίες, η Μακένζι δεν ασχολήθηκε καθόλου με το πρόβλημα που θεωρείται «βασικότερο όλων» και είναι η δυσκολία που έχουν οι πρόσφυγες να έρθουν σε επικοινωνία για να κλείσουν ραντεβού για να υποβάλουν την αίτηση!…
Η επικοινωνία συνεχίζει να γίνεται ηλεκτρονικά και μέσω του συστήματος Skype, ενώ χιλιάδες πρόσφυγες διαμαρτύρονται από το 2015 ότι οι γραμμές πέφτουν συνεχώς με αποτέλεσμα να οδηγούνται σε απόγνωση. Αυτό συμβαίνει ενώ οι αιτήσεις που είχαν υποβληθεί το 2015 ήταν περίπου 13.500 και το 2016 υπερτριπλασιάστηκαν για να γίνουν 51.072. Προκειμένου να γίνουν ακόμη πιο ευχάριστα τα πράγματα (για τους ακριβοπληρωμένους συμβούλους), πληροφορίες αναφέρουν ότι η Μακένζι θα αναλάβει να βρει άλλον τρόπο επικοινωνίας εκτός Skype βάσει νέας σύμβασης.
Ο υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής Γ. Μουζάλας, προκειμένου να αποσείσει τις ευθύνες της Ελλάδας για την καθυστέρηση στην εξέταση των αιτημάτων, διατυμπάνιζε επί μήνες ότι η Ε.Ε. είχε υποσχεθεί να στείλει στην Ελλάδα μέσω της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Ασύλου (EASO) 400 ειδικούς, αλλά έστειλε μόλις 40. Τώρα, πληροφορούμεθα ότι η EASO έστειλε κάποιο βοηθητικό προσωπικό αλλά «έβαλε τα δυνατά της» και έδωσε λύσεις σε έναν άλλον κρίσιμο τομέα: αυτόν του εξοπλισμού των νέων γραφείων της Υπηρεσίας Ασύλου με έπιπλα και άλλα απαραίτητα αξεσουάρ! Πάντως, διεθνείς οργανώσεις συνεχίζουν να διαμαρτύρονται διότι οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές είναι είδος εν ανεπαρκεία και οι υπάλληλοι (εκ των οποίων οι συμβασιούχοι έμειναν επί μήνες απλήρωτοι) αναγκάζονται να δουλεύουν με βάρδιες… Το αποτέλεσμα;
Ενώ μόνο τα έτη 2015 και 2016 υπεβλήθησαν σχεδόν 65.000 αιτήσεις, εγκρίθηκαν σε πρώτο βαθμό 10.404 συνολικά από το 2013 έως σήμερα. Πάνω από 33.000 αιτήσεις εκκρεμούν σε πρώτο βαθμό και σχεδόν 19.000 σε δεύτερο βαθμό.