Σημαντικά υψηλότερους φόρους από αυτούς που αναλογούν στα πραγματικά τους εισοδήματα πλήρωσαν το 2016 πάνω από 1,8 εκατ. φορολογούμενοι, καθώς πιάστηκαν στα δίχτυα των τεκμηρίων διαβίωσης και απόκτησης περιουσιακών στοιχείων. Περίπου 3 στα 10 νοικοκυριά (οικογένειες και άγαμοι φορολογούμενοι) που υπέβαλαν πέρυσι φορολογικές δηλώσεις φορολογήθηκαν για εισοδήματα πολύ μεγαλύτερα από αυτά που δήλωσαν.
Σύμφωνα, με τα στοιχεία της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων από τη στατιστική επεξεργασία των δεδομένων των φορολογικών δηλώσεων που υποβλήθηκαν το 2016:
1 Τα νοικοκυριά που φορολογήθηκαν με βάση τα τεκμήρια κι όχι με βάση τα πραγματικά δηλωθέντα εισοδήματά τους ανήλθαν σε 1.842.135 ή στο 29,74% του συνόλου αυτών που υπέβαλαν δήλωση φορολογίας εισοδήματος (6.194.233).
2 Το συνολικό ποσό του επιπλέον φορολογητέου εισοδήματος των 1.842.135 νοικοκυριών, το οποίο προσδιορίστηκε με βάση τα τεκμήρια, ανήλθε σε 6,94 δισ. ευρώ. Δεδομένου ότι το συνολικό δηλωθέν εισόδημα των νοικοκυριών αυτών έφθασε τα 6,2 δισ. ευρώ, προκύπτει το συμπέρασμα ότι τα τεκμήρια προκάλεσαν την προσαύξηση του φορολογητέου εισοδήματος 1.842.135 νοικοκυριών κατά ποσοστό 111,9%!
3 Από τα 1.842.135 νοικοκυριά τα οποία παγιδεύτηκαν από τα τεκμήρια τα 659.972 αποτελούνται από μισθωτούς φορολογούμενους. Δεδομένου δε ότι το σύνολο των νοικοκυριών με μισθωτούς φορολογούμενους ανήλθε το 2016 σε 2.035.065, προκύπτει το συμπέρασμα ότι περίπου 1 στους 3 μισθωτούς (για την ακρίβεια το 32,4% του συνόλου των μισθωτών) πιάστηκε πέρυσι στην παγίδα των τεκμηρίων. Το συνολικό δηλωθέν οικογενειακό εισόδημα των μισθωτών οι οποίοι φορολογήθηκαν με βάση τα τεκμήρια ανήλθε σε 2,74 δισ. ευρώ περίπου. Στο ποσό αυτό οι υπηρεσίες της ΑΑΔΕ πρόσθεσαν άλλα 2 δισ. ευρώ, λόγω των τεκμηρίων, με αποτέλεσμα οι συγκεκριμένοι μισθωτοί να φορολογηθούν για συνολικό ποσό εισοδήματος 4,74 δισ. ευρώ, το οποίο είναι προσαυξημένο κατά 73% σε σχέση με το συνολικό δηλωθέν εισόδημά τους.
4 Στα δίχτυα των τεκμηρίων πιάστηκε σημαντικός αριθμός «εισοδηματιών», δηλαδή φορολογουμένων που δήλωσαν κατά κύριο λόγο εισοδήματα από ακίνητα, τόκους καταθέσεων, μερίσματα και υπεραξία από μεταβίβαση κεφαλαίου. Συνολικά, 575.329 νοικοκυριά με φορολογούμενους «εισοδηματίες» επί συνόλου 1.215.042 που υπέβαλαν δηλώσεις, δηλαδή περίπου 1 στους 2 «εισοδηματίες» (για την ακρίβεια το 47,35% του συνόλου), έπεσε στην παγίδα των τεκμηρίων, καθώς δήλωσε εισόδημα σημαντικά χαμηλότερο από αυτό που προέκυψε με βάση τις αντικειμενικές δαπάνες διαβίωσης και τις δαπάνες απόκτησης περιουσιακών στοιχείων. Το εισόδημα που δήλωσαν οι 575.329 «εισοδηματίες» ανήλθε μόλις σε 344,8 εκατ. ευρώ, αλλά το εισόδημα για το οποίο τελικά φορολογήθηκαν ήταν 9,5 φορές μεγαλύτερο καθώς ανήλθε περίπου σε 3,28 δισ. ευρώ! Το τελικό φορολογητέο εισόδημα των συγκεκριμένων φορολογουμένων προσαυξήθηκε κατά 850% περίπου σε σύγκριση με το δηλωθέν!
Είναι προφανές ότι πολλοί από τους φορολογούμενους αυτούς αναγκάστηκαν να πληρώσουν φόρο εισοδήματος σημαντικά υψηλότερο ακόμη κι από το εισόδημα που δήλωσαν! Στην κατηγορία αυτή περιλαμβάνονται πολλοί φορολογούμενοι των οποίων το δηλωθέν εισόδημα αποτελείτο από πενιχρά ποσά τόκων και εισπραχθέντων ενοικίων αλλά το τεκμαρτό, το οποίο προέκυψε κυρίως με βάση τις αντικειμενικές δαπάνες διαβίωσης, ήταν μεγαλύτερο από 9.500 ευρώ, με αποτέλεσμα η προστιθέμενη διαφορά φορολογητέου εισοδήματος που προέκυψε να φορολογηθεί με την κλίμακα των ελευθέρων επαγγελματιών, δηλαδή με 26% από το πρώτο ευρώ, και το υπέρογκο ποσό φόρου που προέκυψε να προσαυξηθεί περαιτέρω κατά 75% λόγω της επιβολής προκαταβολής φόρου έναντι του επόμενου έτους.