Του Ανέστη Ταρπάγκου
Οι συντάξεις όπως και η απασχόληση, οι μισθοί των ενεργών εργαζομένων όπως και η φορολόγηση των λαϊκών στρωμάτων, βρέθηκαν στο επίκεντρο των μνημονιακών πολιτικών της τελευταίας τετραετίας (2010 – 14), με συνεχείς περικοπές που έφτασαν μέχρι και το 40%, ενώ η ανεργία εκτινάχθηκε από το 8% στο 27% του εργατικού δυναμικού.
Σήμερα εξ αιτίας της πολιτικής του ακραίου νεοφιλελευθερισμού, ο αριθμός των ανέργων και των συνταξιούχων ξεπερνά πλέον σημαντικά τον αριθμό των ενεργών εργαζομένων, πράγμα που υποδηλώνει μια κοινωνική κατάσταση παραγωγικής καταστροφής. Η σταδιακή μείωση των κυρίων και επικουρικών συντάξεων με τους αλλεπάλληλους εφαρμοστικούς νόμους των μνημονίων, πραγματοποιήθηκε εξ αιτίας τριών παραγόντων:
α) Της αλματώδους αύξησης της ανεργίας λόγω της κρίσης υπερσυσσώρευσης και της περιοριστικής εισοδηματικής πολιτικής, που αποστερεί από τους οργανισμούς κοινωνικής ασφάλισης από τους αναγκαίους πόρους ασφαλιστικών εισφορών.
β) Της συνεχούς μείωσης του ποσοστού των εργοδοτικών ασφαλιστικών εισφορών, προκειμένου το επιχειρηματικό κεφάλαιο να ελαφρύνεται από το βάρος του εργατικού κόστους και να αυξάνει το ποσοστό κερδοφορίας του.
γ) Της χρησιμοποίησης των πόρων που περικόπτονται από τις συντάξεις καθώς και από το «κούρεμα» των αποθεματικών των ασφαλιστικών ταμείων, για την αποπληρωμή των ετήσιων δόσεων των τοκοχρεολυσίων του εθνικού χρέους.
Εντούτοις, στη σημερινή συγκυρία, πέρα από αυτές τις σταδιακές περικοπές της προηγούμενης περιόδου, αναδεικνύεται στο προσκήνιο το εφιαλτικό σκηνικό της εφαρμογής του νόμου 3863 / 2010 (Κουτρουμάνη – Λοβέρδου), που πρόκειται να επιφέρει από την αρχή του 2015 την ολοκληρωτική κατακρεούργηση των ασφαλιστικών παροχών, δηλαδή την εγγυημένη κατώτατη σύνταξη (που μετατρέπεται πλέον σε κοινωνικό βοήθημα) των 360 ευρώ για το σύνολο των διαφόρων κατηγοριών συνταξιούχων.
Απέναντι σ’ αυτή την κυριολεκτική λεηλασία των συντάξεων, όπως και των μισθών των ενεργών εργαζομένων, στην τελευταία διετία (σε αντίθεση με την πρώτη μνημονιακή περίοδο 2010 – 12), αναπτύχθηκε μια εξαιρετικά υποτονική αντίδραση του συνταξιουχικού κόσμου, πράγμα που άλλωστε αποτυπώθηκε και εκλογικά με την κυριαρχία των συντηρητικών παρατάξεων στους συνταξιούχους, τη στιγμή που η Ριζοσπαστική Αριστερά υπερτερεί στη μισθωτή εργασία, στους ανέργους και στη νεολαία. Ανάμεσα στους λόγους που προκαλούν αυτή την παρατεταμένη αδρανοποίηση των συνταξιουχικών οργανώσεων είναι:
1) Η σχετική «συντηρητικοποίηση» στις μετά την εργασία ηλικίες του πληθυσμού, πράγμα βέβαια που δεν είναι νομοτελειακό και μη – αναστρέψιμο χαρακτηριστικό.
2) Το γεγονός ότι καταγράφεται μια πανσπερμία συνταξιουχικών σωματείων, με έντονα «συντεχνιακά» χαρακτηριστικά, πέραν της αναγκαίας ενιαίας συνδικαλιστικής συγκρότησης στη βάση της κοινής κοινωνικής ταυτότητας (συνταξιούχοι) και των κοινών ζωτικών προβλημάτων της συνεχούς απομείωσης των ασφαλιστικών παροχών.
3) Τέλος, η καθαρά φορμαλιστική υπόσταση των συνταξιουχικών οργανώσεων στον ευρύτερο δημόσιο τομέα (λ.χ. διοργάνωση εκδρομών, παραστάσεων κλπ.), χωρίς αγωνιστική κοινωνική υπόσταση, καθώς και η απειροελάχιστη εξάπλωση και συνδικαλιστική πυκνότητα των σωματείων συνταξιούχων στον ιδιωτικό τομέα της ασφάλισης στο ΙΚΑ, που είναι και η μαζικότερη κατηγορία, που υφίστανται ως «συνδικαλιστικές σφραγίδες» με κοινωνικές εκπροσωπήσεις της τάξης του 1% – 2% του συνταξιουχικού κόσμου.
Σ’ αυτή την καταφανή ανεπάρκεια προβολής μιας αποτελεσματικής αντίστασης των συνταξιούχων, ήρθαν να ανταποκριθούν οι Πρωτοβουλίες Συνταξιούχων (σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη και άλλες πόλεις), που συσπειρώνουν ένα ριζοσπαστικό συνταξιουχικό δυναμικό από όλους τους κλάδους των εργαζομένων, στη βάση της κοινής ταυτότητας και των ομοειδών ζωτικών προβλημάτων. Η ανάπτυξη της παρέμβασής τους, παράλληλα είναι αλήθεια με συνταξιουχικές οργανώσεις της επιρροής του ΠΑΜΕ (που εντούτοις κινούνται κατά έναν τρόπο διαχωριστικό), έτειναν να προσδώσουν μιαν ορισμένη δυναμική στην κοινωνική άμυνα αυτού του στρώματος του πληθυσμού. Με δεδομένη την επικρατούσα κατάσταση η διεύρυνση και δράση αυτών των μορφών πρωτοποριακής συγκρότησης των ριζοσπαστικών δυνάμεων, αντιπροσωπεύει την πλέον ασφαλή εγγύηση για την κινηματική ανάταξη των συνταξιούχων.
Βέβαια και στην καλύτερη ακόμη των περιπτώσεων, αυτή η παρέμβαση των Πρωτοβουλιών Συνταξιούχων, δεν μπορεί να επιφέρει αποτελέσματα χωρίς την συμπαράταξη με τις ταξικές και αγωνιστικές δυνάμεις της ενεργού εργατικής τάξης, καθώς και τις αναγκαίες οργανωτικές μορφές συγκρότησης του πολυπληθέστατου άνεργου εργατικού δυναμικού, από το οποίο τα τρία τέταρτα ανήκουν στην κατηγορία των μακροχρόνια ανέργων. Και προφανώς σ’ αυτό το επίπεδο συναντά κανείς την αδρανοποίηση των περισσοτέρων θεσμικών συνδικαλιστικών οργανώσεων, εξ αιτίας της παραλυτικής δράσης του εργοδοτικού και κυβερνητικού συνδικαλισμού, εντούτοις όμως η παρέμβαση των ριζοσπαστικών εργατικών δυνάμεων μπορεί να επιφέρει την αντιστροφή της πορείας των πραγμάτων.
Η ενεργός λειτουργία και ο αγωνιστικός προσανατολισμός των Πρωτοβουλιών Συνταξιούχων έχει τη δυνατότητα να επιφέρει την κοινωνική συσπείρωση μιας ευρύτερης «κρίσιμης μάζας» συνταξιούχων, η οποία και να δίνει τον τόνο απέναντι στην επικρατούσα καθήλωση, να πρωτοστατήσει σε κινητοποιήσεις για την αποτροπή της εφαρμογής του νόμου 3863 / 2010, να θέσει σε παράλληλη κίνηση τα όποια σωματεία συνταξιούχων εγκαταλείπουν την αδράνεια, να αναγεννήσει το κίνημα με όρους μαζικότητας, δημοκρατίας και αποτελεσματικότητας, που απουσιάζουν απελπιστικά σήμερα, να συμβάλει πολιτικά στην εκδίωξη της μνημονιακής συγκυβέρνησης, να διαδραματίσει ενεργό ρόλο στις μεταβατικές διαδικασίες που θα δρομολογηθούν με την Αριστερά στη διακυβέρνηση της χώρας.
Αναδημοσίευση από την ιστοσελίδα της Πρωτοβουλίας Συνταξιούχων