Στο «κόκκινο» βρίσκονται πλέον οι ανησυχίες για την τύχη του ισπανικού τραπεζικού συστήματος, με τη διάσωση της προβληματικής Bankia να παραμένει στον «αέρα» και με κορυφαίους αξιωματούχους της ισπανικής κυβέρνησης να καλούν την Ευρώπη να λάβει άμεσα μέτρα για τη σταθεροποίηση της κατάστασης, καθώς όλα δείχνουν ότι η Μαδρίτη ίσως να μην καταφέρει να αποφύγει τον ακριβό δρόμο των αγορών για την ανακεφαλαιοποίηση του τραπεζικού της συστήματος, εξέλιξη που αναμφισβήτητα θα επιδεινώσει την κατάστασή της.
Η ισπανική κυβέρνηση του Μαριάνο Ραχόι θα εκδώσει σύντομα νέα ομόλογα για τη χρηματοδότηση των προβληματικών τραπεζών και χρεωμένων αυτόνομων περιοχών της, παρά το γεγονός ότι το κόστος δανεισμού πλησιάζει επικίνδυνα την απαγορευμένη ζώνη του 7%, στην οποία οι άλλες υπερχρεωμένες χώρες του ευρώ αναγκάστηκαν να ζητήσουν διεθνή οικονομική βοήθεια.
Η κίνηση αυτή θα επιδεινώσει ακόμη περισσότερο τα δημοσιονομικά της, τα οποία βρίσκονται στο μικροσκόπιο των επενδυτών και των Ευρωπαίων αξιωματούχων που ανησυχούν ότι η Ισπανία θα πέσει «θύμα» της κρίσης χρέους, ακολουθώντας τα χνάρια της Ελλάδας, της Ιρλανδίας και της Πορτογαλίας. Κυβερνητική πηγή αποκάλυψε χθες στο Reuters ότι η Μαδρίτη πιθανόν να ανακεφαλαιοποιήσει την Bankia, η οποία ζήτησε την Παρασκευή κρατική βοήθεια ύψους 19 δισ. ευρώ, μέσω έκδοσης νέων ομολόγων και ίσως μέσω της χρησιμοποίησης ρευστού από το ταμείο αναδιάρθρωσης τραπεζών και το υπουργείο Οικονομικών της χώρας. «Υπάρχει σαφής επιλογή προς τις αγορές.
Η άλλη επιλογή, δηλαδή η διοχέτευση κρατικού χρήματος ή κρατικών ομολόγων απευθείας στην Bankia, είναι απομακρυσμένη», ανέφερε χαρακτηριστικά η κυβερνητική πηγή.
Η λύση των αγορών όμως θα αποδειχθεί ιδιαίτερα κοστοβόρος για την Ισπανία, καθώς η απόδοση των 10ετών ισπανικών κρατικών ομολόγων ξεπέρασε προς στιγμή χθες το 6,5%, πυροδοτώντας ισπανικό τρόμο στις αγορές, με το ευρώ [EUR=X] Σχετικά άρθρα να υποχωρεί σε χαμηλά δύο ετών, δοκιμάζοντας ενδοσυνεδριακά το 1,2508 έναντι του δολαρίου. Η ίδια κυβερνητική πηγή ανέφερε επίσης στο Reuters ότι η Μαδρίτη θα υιοθετήσει την Παρασκευή νέο μηχανισμό για τη στήριξη του χρέους των ισπανικών αυτόνομων περιοχών.
Η κυβέρνηση του Ισπανού πρωθυπουργού Μαριάνο Ραχόι ευελπιστεί ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) θα σπεύσει να δώσει ανάσα στη χώρα του με την επαναλειτουργία του προγράμματος αγοράς κρατικών ομολόγων, κάτι ωστόσο που ο διαμορφωτής νομισματικής πολιτικής της, Εβαλντ Νοβότνι, απέκλεισε, λέγοντας ότι έγκειται στις εθνικές κυβερνήσεις και όχι στην ΕΚΤ η διάσωση προβληματικών τραπεζών, άποψη που συνυπέγραψε και ο συνάδελφός του, Αντρες Λίπστοκ, σύμφωνα με τον οποίο η ΕΚΤ ωθήθηκε σε λειτουργίες που είναι ξένες προς αυτήν και ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Διάσωσης (ESM) θα μπορούσε να αποτελέσει πιο συμβατή λύση για την αντιμετώπιση της κρίσης χρέους.
Παρά τη δεινή θέση στην οποία έχει περιέλθει η Ισπανία, ο υπουργός Εξωτερικών της, Χοσέ Μανουέλ Γκαρσία Μαργκάλιο, δήλωσε σε συνέντευξή του ότι θα καταφέρει να ανακεφαλαιοποιήσει τις τράπεζές της -των οποίων η έκθεση σε τοξικό ενεργητικό δεν έχει ακόμη πλήρως γνωστοποιηθεί- χωρίς διεθνή βοήθεια, ενώ συμπλήρωσε ότι οι αποφάσεις για τις υπόλοιπες τράπεζες της χώρας θα ληφθούν όταν ολοκληρωθεί η λογιστική έκθεση για ολόκληρο τον κλάδο τον Ιούνιο.
Την ίδια στιγμή, η αντιπρόεδρος της ισπανικής κυβέρνησης, Σοράγια Σαένζ ντε Σανταμαρία, κάλεσε την Ευρώπη να προχωρήσει άμεσα σε μέτρα για να βγάλει την Ισπανία από το χείλος της κρίσης χρέους που βρίσκεται αυτή τη στιγμή, λέγοντας ότι διακυβεύεται ολόκληρο το μέλλον του ευρώ, ενώ μία ημέρα νωρίτερα ο Ισπανός πρωθυπουργός Μαριάνο Ραχόι κάλεσε τις ευρωπαϊκές αρχές σε μία ισχυρή επίδειξη δύναμης προκειμένου να απομακρυνθεί κάθε αμφιβολία για το ευρώ.
Συνεχής επαφή
Από την πλευρά της, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή βρίσκεται σε συνεχή επαφή με την ισπανική κυβέρνηση για το σχέδιο διάσωσης της Bankia, χωρίς ωστόσο να έχει ενημερωθεί πλήρως για τις προθέσεις της, όπως ανέφερε εκπρόσωπός της.
Εν τω μεταξύ, στον τραπεζικό κλάδο της Ισπανίας συνεχίζονται οι διεργασίες, με τη Liberbank, μη εισηγμένο ταμιευτήριο, να ανακοινώνει ότι βρίσκεται σε διαπραγματεύσεις για πιθανή συγχώνευση με τις ανταγωνίστριες Ibercaja και Caja 3 με σκοπό να δημιουργήσουν την έβδομη μεγαλύτερη τράπεζα της χώρας με ενεργητικό 115 δισ. ευρώ, ενώ η Popular Bank εξετάζει το ενδεχόμενο να πωλήσει μέρος του ενεργητικού της για να ενισχύσει την κεφαλαιακή της βάση. Και όλα αυτά, τη στιγμή που αποκαλύφθηκε ότι τα κορυφαία στελέχη της Bankia έλαβαν συνολικές αποδοχές ύψους 22 εκατ. ευρώ πέρυσι, σε ένα έτος που η τράπεζα παρουσίασε τις δεύτερες μεγαλύτερες τραπεζικές ζημίες στην ιστορία της Ισπανίας.
Στοιχήματα κατά του «πυρήνα» της Ευρωζώνης
Τα αντισταθμιστικά ταμεία (hedge funds) αυξάνουν τα στοιχήματά τους κατά των ομολόγων από χώρες του «πυρήνα» της Ευρωζώνης, όπως Γερμανία και Γαλλία, αντικατοπτρίζοντας τις εντεινόμενες ανησυχίες μήπως χώρες που κάποτε θεωρούνταν ασφαλή «καταφύγια» παρασυρθούν από την κρίση χρέους.
Αντί να στοιχηματίζουν κατά της Ελλάδας ή της Ισπανίας -χώρες με σημαντικά διαρθρωτικά και οικονομικά προβλήματα- τα αντισταθμιστικά ταμεία σορτάρουν τα ομόλογα χωρών του ευρωπαϊκού πυρήνα (Γαλλία, Αυστρία, Βέλγιο, ακόμη και Γερμανία) στο πλαίσιο της στρατηγικής του tail risk, δηλαδή της αντιστάθμισης απρόβλεπτου κινδύνου, αγοράζοντας προστασία για την κάλυψη ακραίων γεγονότων (όπως η έκδοση ευρωομολόγων), τα οποία θα οδηγούσαν προς τα πάνω το κόστος δανεισμού για τη Γερμανία ή θα μπορούσαν να οδηγήσουν ακόμη και στη διάσπαση της Ευρωζώνης.
Παρόλο που τέτοιου είδους στοιχήματα μέχρι στιγμής δεν έχουν αποφέρει κέρδη -η άνοδος των τιμών στα γαλλικά κρατικά ομόλογα έχει οδηγήσει τις τιμές κοντά στα χαμηλότερα επίπεδα από το Σεπτέμβριο του 2010-, τα hedge funds έχουν βάλει στο στόχαστρο τις χώρες του πυρήνα, διότι η ρευστότητα είναι μεγαλύτερη σε σύγκριση με τις αγορές της περιφέρειας, ενώ θεωρούν ότι το κύρος τους ως ασφαλή «καταφύγια» έχει μεγαλοποιηθεί, ενόσω βαθαίνει η κρίση στην περιφέρεια.
Η εντυπωσιακή ζήτηση για γερμανικό κρατικό χρέος έχει πείσει ορισμένους διαχειριστές hedge-funds να σορτάρουν ακόμη και τα ομόλογα της Γερμανίας, όπως αναφέρει ανώνυμα στο Reuters διαχειριστής αντισταθμιστικού ταμείου. Ο δισεκατομμυριούχος διαχειριστής Τζον Πολσον συγκαταλέγεται μεταξύ εκείνων που σορτάρουν ευρωπαϊκά κρατικά ομόλογα, έχοντας αγοράσει και ασφάλιστρα κινδύνου (CDS) για την κάλυψη ευρωπαϊκού χρέους, όπως δήλωσε τον προηγούμενο μήνα στους επενδυτές.
Εν τω μεταξύ, αρκετοί διαχειριστές αντισταθμιστικών ταμείων εμφανίζονται επιφυλακτικοί στο να σορτάρουν ομόλογα περιφερειακών χωρών, παρόλο που οι αποδόσεις των ιταλικών τίτλων κινούνται ανοδικά από το Μάρτιο και οι αποδόσεις των ισπανικών 10ετών πλησίασαν τη Δευτέρα το 7%, αφότου είδαν το spread μεταξύ προσφοράς και ζήτησης σε συγκεκριμένες ελληνικές εκδόσεις να διευρύνεται εντυπωσιακά πέρυσι.
Μειώθηκε η στήριξη των πολιτών
Εχουν μεσολαβήσει περισσότερα από δύο χρόνια από την έναρξη της κρίσης χρέους, που έχει ανατρέψει κυβερνήσεις και έχει βυθίσει στην ύφεση αρκετές χώρες της Ευρωζώνης, και η στήριξη των Ευρωπαίων πολιτών προς την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση έχει μειωθεί δραματικά, ελάχιστοι όμως είναι οι Ευρωπαίοι που επιθυμούν να «εγκαταλείψουν» το ευρώ, με το ποσοστό των Ελλήνων υπέρ του ενιαίου νομίσματος να είναι το υψηλότερο μεταξύ των χωρών που συμμετείχαν σε δημοσκόπηση του Pew Research Center.
Σύμφωνα με τη δημοσκόπηση, το 60% των Ισπανών τάσσεται υπέρ του ενιαίου νομίσματος, ενώ στην Ελλάδα -παρά την επικράτηση των αντιμνημονιακών κομμάτων στις εκλογές της 6ης Μαΐου και τις ανησυχίες για έξοδο της χώρας από το ευρώ- μόνο το 23% των Ελλήνων επιθυμεί την επιστροφή στη δραχμή.
Ενας ολοένα και μεγαλύτερος αριθμός Ευρωπαίων σε Βρετανία, Γαλλία, Ισπανία, Ιταλία, Τσεχία, Πολωνία και Ελλάδα υποστηρίζει ότι η ολοκλήρωση έχει αποδυναμώσει τις οικονομίες του. Σε έξι από τα οκτώ ευρωπαϊκά κράτη (στα οποία το Ινστιτούτο Pew έθεσε ερωτήματα σε σχεδόν 1.000 πολίτες) έχει εδραιωθεί η πεποίθηση ότι η Ευρώπη είναι πιο αδύνατη ως έννοια στη συνείδησή τους απ’ ό,τι το έθνος: έτσι βλέπουν τα πράγματα οι Ελληνες (σε ποσοστό 70%), οι Γάλλοι (κατά 63%), οι Βρετανοί και οι Ιταλοί (κατά 61%), όπως και οι Τσέχοι (59%) και οι Ισπανοί (κατά 50%).
Μόνο οι Γερμανοί (σε ποσοστό 59%) πιστεύουν ότι η χώρα τους έχει ωφεληθεί από την Ευρώπη, ενώ κατά τα άλλα μόνο οι Πολωνοί εκφράζουν «θετικό ισοζύγιο» αξιολόγησης μεταξύ της χώρας τους και της Ε.Ε., καθώς σε ποσοστό 48% διακρίνουν οικονομικά πλεονεκτήματα.
Μόνον οι Γερμανοί (σε ποσοστό 73%) εκτιμούν ότι η χώρα τους βρίσκεται σε καλή οικονομική κατάσταση, ενώ όλοι οι άλλοι λαοί είναι απαισιόδοξοι. Το σύνολο των Ευρωπαίων καταλογίζει την ευθύνη γι’ αυτό τόσο στις εθνικές κυβερνήσεις όσο και στις τράπεζες.
Αναδημοσίευση από ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ, 30-5-2012
Η αναδημοσίευση της ειδησεογραφίας από εφημερίδες, έντυπα και ηλεκτρονικές σελίδες γίνεται για την ενημέρωση των αναγνωστών και δε συνεπάγεται την υϊοθέτηση των απόψεων, που εκφράζονται από την Αυτόνομη Παρέμβαση.
